การมีวินัยในชีวิตตั้งแต่เป็นเด็กเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่ง ลูกอาจอึดอัดไม่สะดวกสบายตามใจเขาเพราะการมีวินัย แต่อย่าลืมว่าเขาจะลำบากเพียงต้นชีวิตแต่จะมีความสุขในเวลาที่เหลือของชีวิต ในทางกลับกันถ้าปล่อยให้ลูกสบายโดยไม่มีวินัยในตอนเด็ก เขาอาจจะมีความสุขในวัยเด็กอย่างที่สุด แต่จะมีความทุกข์ในเวลาที่เหลือของชีวิต การมีวินัยเป็นปัจจัยพื้นฐานของการมีความมุ่งมั่นในชีวิต วินัยการใช้เงิน ก็เช่นกัน
การฝึกฝนให้รู้จักจัดการเงินทองคือการสร้างวินัยในเรื่องการเงิน และเวลาที่เหมาะสมก็คือเมื่อเข้าเรียนชั้นอนุบาล 3 ซึ่งพอรู้ความมากแล้ว
วินัยการใช้เงิน ที่ต้องสอนลูก
1. สิ่งแรกที่ต้องสอนให้เข้าใจก็คือความสัมพันธ์ระหว่างเงินและการได้สินค้ามาใช้
ถ้าเด็กเข้าใจว่าสิ่งของที่ได้มานั้นมาจากการใช้เงินซื้อมิได้หล่นมาจากสวรรค์หรือใครให้มา ทุกสิ่งต้องเสียเงินทั้งสิ้น หากจะมีคนให้ก็มีน้อยมาก
2. ประการที่สอง คือเด็กต้องรู้ว่าเงินนั้นมีจำกัดเสมอ
3. ประการที่สาม คือถ้าเราไม่เอาเงินไปซื้อของสิ่งหนึ่ง เราก็สามารถเอาเงินจำนวนนั้นไปซื้อสิ่งอื่นแทนได้เสมอ
ทั้งสามข้อนี้บางท่านอาจเห็นว่ามันยากเย็นเกินไปสำหรับเด็กที่จะเข้าใจ แต่ในความเป็นจริงแล้ว
ในข้อที่หนึ่งเป็นเรื่องของธรรมชาติ โดยปกติเด็กรู้อยู่แล้วว่าต้องเอาเงินไปซื้อจึงจะได้ของมา เพียงแต่พ่อแม่ย้ำว่าต้องซื้อเสมอ นอกจากปลูกผัก ผลไม้ไว้บริโภคเอง หรือบางทีก็มีคนให้มา
สำหรับข้อสองนั้นเด็กจะเห็นเองเมื่อให้เงินจำนวนหนึ่งไปโรงเรียน
ส่วนข้อสามนั้นพ่อแม่อธิบายให้ลูกเข้าใจได้โดยแสดงให้ดูว่าถ้าไม่ซื้อไอศครีมหลังจากเดินไปที่รถขายแล้ว เขาสามารถเอาไปซื้อลูกชิ้นทอดที่อยู่ใกล้ ๆ กันได้
สำหรับเด็กบางคนที่ไปไกลกว่านั้น คือเขาตัดสินใจไม่ซื้ออะไรเลย ก็ให้เขาเอาเงินใส่ขวดหรือกระป๋องด้วยตนเอง และอธิบายให้ฟังว่าหากไม่ใช้เงินที่ให้ทุกวันจนหมด เขาก็สามารถสะสมเก็บเงินไว้ซื้อสิ่งของที่ใหญ่กว่านี้ได้ในอนาคตครับ
อ่านต่อบทความน่าสนใจ คลิก
การเงินในครอบครัว เรื่องที่ต้องสอน
บทความโดย รศ.ดร.วรากรณ์ สามโกเศศ อธิการบดีกิตติคุณ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ ผู้รู้เท่าทันเงินทองและคุณปู่ของหลานสองคน