เช็กลิสต์ 5 ผื่นแพ้ในทารก พร้อมวิธีรับมือที่แม่ต้องรู้

ผื่นแพ้ในทารก เป็นปัญหาที่พบบ่อยในเด็กเล็ก เพราะผิวหนังของลูกมีความบอบบางมาก ทำให้เกิดการระคายเคืองต่อสิ่งต่าง ๆ ได้ง่าย ไม่ว่าจะเป็นสภาพอากาศ ผ้าอ้อม สารเคมีต่าง ๆ ที่มาจากผลิตภัณฑ์ที่ใช้กับลูก หรืออาหารที่ลูกกินเข้าไป วันนี้ เราไปทำความรู้จักกับ ผื่นแพ้ในทารก 5 ประเภท ที่พบได้บ่อย ว่ามีสาเหตุมาจากอะไร พร้อมวิธีรับมือสำหรับคุณพ่อคุณแม่ เพื่อดูแลลูกให้ดีที่สุดกันค่ะ

ผื่นแพ้ในทารก 5 ประเภทที่พบบ่อย พร้อมวิธีรับมือ

1. ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง

เป็น ผื่นแพ้ในทารก ประเภทหนึ่งที่พบได้บ่อย เกิดจากหลายปัจจัยร่วมกัน ทั้งประวัติภูมิแพ้ เหงื่อจากอากาศร้อน หรืออากาศแห้งในฤดูหนาว สารระคายเคืองจาก สบู่ แชมพู ผลซักฟอก น้ำยาปรับผ้านุ่ม รวมถึงอาหาร เช่น นมวัว ไข่ อาหารทะเล ตลอดจนไรฝุ่นในอากาศ ซึ่งจะทำให้ลูกผิวแห้ง มีผื่นขึ้นและคันมาก โดยมักจะเป็นตุ่มน้ำใสหรือตุ่มแดง พบมากบริเวณใบหน้า ด้านนอกของแขนขา

คุณพ่อคุณแม่ควรเริ่มจากการสังเกตและหาสาเหตุที่ทำให้ลูกเป็นผื่น แล้วหลีกเลี่ยงสิ่งนั้นค่ะ เช่น หากแพ้อาหารก็ควรงด พยายามทำให้ผิวหนังลูกชุ่มชื้น เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยน ไม่ก่อให้เกิดการระคายเคือง แต่หากลูกมีผื่นหรือตุ่มบวมแดงมาก ควรพาลูกไปปรึกษาแพทย์เพื่อการรักษาที่ถูกต้อง

อ่านเพิ่มเติม >> โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง คืออะไร

2. กลากน้ำนม

เกิดได้จากการเป็นผื่นแพ้ผิวหนัง หรือผิวแห้งเพราะโดนแสงแดดนาน โดยผิวหนังของลูกจะเป็นผื่นวงกลมหรือวงรี สีออกขาว จางกว่าผิวหนังปกติ หรืออาจมีขุยติดอยู่ พบบ่อยบริเวณใบหน้า คอ ไหล่และแขน กลากน้ำนมนี้ไม่มีอันตราย จะหายไปได้เองเมื่อลูกโตขึ้นค่ะ แต่ก็ควรดูแลไม่ให้ผิวหนังของลูกแห้งหรือระคายเคืองเพิ่มมากขึ้น

คุณพ่อคุณแม่ควรหลีกเลี่ยงไม่ให้ลูกถูกแสงแดดจัด ไม่อาบน้ำล้างหน้าบ่อยจนเกินไป เลือกใช้สบู่อ่อน ๆ สำหรับเด็กที่ไม่ทำให้ผิวหนังแห้งและระคายเคือง

3. คราบไขมันที่หนังศีรษะ

เป็นผื่นแพ้อีกชนิดที่ทำให้หนังศีรษะลูกมีคราบไขมันคล้ายรังแคเกิดขึ้น หรือบางคนอาจเป็นผื่นชนิดนี้ลามไปที่ใบหน้า ซอกคอ หรือรักแร้ได้ หากลูกมีคราบไขมันนี้ไม่ต้องกังวลใจ เพราะลูกมักจะไม่คันและไม่ทำให้ผมร่วงแต่อย่างใด และเมื่อลูกโตขึ้นผื่นหรือคราบไขมันนี้จะค่อย ๆ น้อยลงไปเองค่ะ

หากลูกมีคราบไขมันที่หนังศีรษะ สามารถใช้น้ำมันมะกอกบริสุทธิ์หรือน้ำมันเพิ่มความชุ่มชื้นสำหรับทาผิวทารก ทาเบา ๆ บนคราบไขมันที่เห็น แล้วทิ้งไว้ 5-10 นาที จากนั้นจึงสระผมให้เด็กด้วยแชมพูสำหรับเด็ก

4. ผื่นผ้าอ้อม

เป็น ผื่นแพ้ในทารก ชนิดหนึ่ง เกิดจากผิวหนังที่สัมผัสหรือสวมใส่ผ้าอ้อมเกิดการระคายเคือง เพราะความอับร้อน เหงื่อ หรือปัสสาวะ อุจจาระที่สะสมทำให้เปียกชื้น จนทำให้ผิวหนังลูกบริเวณต้นขาด้านใน ก้น อวัยวะเพศ มีผื่น เป็นตุ่มหรือปื้นแดง

เมื่อเริ่มมีอาการน้อย ๆ ควรทาขี้ผึ้งหรือครีมเคลือบผิวเพื่อป้องกันผิวหนังไม่ให้ถูกสารเคมีหรือสิ่งต่างๆ มาเสียดสีหรือทำให้ระคายเคือง เปลี่ยนผ้าอ้อมบ่อย ๆ อย่าปล่อยให้ลูกใส่ผ้าอ้อมที่เปียกแฉะนาน ๆ ถ้าลูกเป็นผื่นมากอาจติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อราแทรกซ้อน ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อการรักษา

อ่านเพิ่มเติม >> วิธีดูแลลูกน้อย ให้ห่างไกลจากผื่นผ้าอ้อม

5. ผื่นแพ้นมวัว

เด็กทารกบางคนที่แม่ไม่สามารถให้นมแม่ได้ มีความจำเป็นต้องให้นมผสมดัดแปลงสำหรับเด็ก หรือในแม่ที่ให้นมลูกบางกรณีอาจเกิดลูกแพ้นมแม่ (เด็กไม่ได้แพ้นมแม่ แต่สาเหตุจริง ๆ คือแพ้อาหารที่แม่กินแล้วมีส่วนผสมของนมวัว) กรณีนี้เรียกว่าการแพ้นมวัวที่เกิดจากการกินอาหารก่อโรคที่แม่ทานเข้าไป ซึ่งอาการแสดงว่าแพ้นมวัว คือ ผิวหนังบริเวณใบหน้ามีการอักเสบรุนแรง เป็นผื่นแดง คัดจมูกเรื้องรัง น้ำหนักขึ้นช้า

สำหรับวิธีรับมือ คุณพ่อคุณแม่ต้องทราบก่อนว่าลูกแพ้นมวัวจากสาเหตุใด

• อาการแพ้ที่เกิดจากการกินนมผงดัดแปลง แนะนำให้ปรึกษากุมารแพทย์ก่อนเป็นอันดับแรก เพื่อที่จะได้ทราบว่าควรดูแลอาการแพ้นมวัวอย่างไร และควรปรับเปลี่ยนเป็นนมสูตรพิเศษสำหรับเด็กแพ้นมวัวโดยเฉพาะ ซึ่งคุณหมอจะเป็นคนแนะนำให้อีกครั้ง
• อาการแพ้ที่เกิดจากการกินนมแม่ หากลูกกินนมแม่แล้วมีอาการแพ้นมวัว ควรแก้ที่ต้นเหตุคือ แม่จะต้องลด หลีกเลี่ยง หรือเลิกกินอาหารที่มีส่วนผสมของนมวัว เช่น นมวัว เค้ก คุกกี้ อาหาร ขนม รวมทั้งเครื่องดื่มทุกชนิด ที่มีส่วนผสมของนมวัว ก็จะช่วยลดความเสี่ยงที่ลูกจะแพ้นมวัวลงได้

ผื่นแพ้ทารก กันไว้ดีกว่าแก้

เด็กทารกยังมีภูมิคุ้มกันของสุขภาพที่ไม่แข็งแรงเหมือนกับในผู้ใหญ่  จึงทำให้ไวและง่ายต่อการเกิดเจ็บป่วยได้ทั้งภายในและภายนอกร่างกาย  ซึ่งวิธีป้องกันที่ดีที่สุด ที่คุณพ่อคุณแม่ และผู้ดูแลเด็กเล็กตั้งแต่แรกเกิดสามารถทำได้ นั่นคือ การเฝ้าระวัง และใส่ใจในการเลือกอุปกรณ์ของใช้ รวมถึงเรื่องอาหารการกินให้เหมาะสมกับวัยของลูก ควรหลีกเลี่ยงสิ่งรบกวนที่จะก่อให้ลูกเกิดการแพ้ ทั้งของใช้ และอาหาร ฯลฯ เพราะการป้องกันก่อนเกิดการเจ็บป่วย ดีกว่าเกิดป่วยขึ้นมาแล้วไปตามรักษาทีหลัง

สิ่งสำคัญในการดูแลลูกที่มีผื่นแพ้ คือช่วยลดอาการคัน และรักษาสุขอนามัยส่วนตัวให้สะอาด เช่น ตัดเล็บลูกให้สั้น ดูแลผิวให้สะอาด เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยน ปลอดภัยต่อลูก และปรึกษาแพทย์ก่อนที่จะใช้ยาเองค่ะ

ขอขอบคุณแหล่งข้อมูลอ้างอิงจาก
รศ.พญ.วาณี  วิสุทธิ์เสรีวงศ์ ภาควิชากุมารเวชศาสตร์  คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล. ผื่นแพ้ในเด็ก. www.si.mahidol.ac.th
นายแพทย์เบนจามิน สป๊อก กุมารแพทย์. โรคภูมิแพ้. หนังสือคัมภีร์เลี้ยงลูก วัยแรกเกิด-วันรุ่นตอนปลาย หน้า  468.

บทความน่าสนใจเพิ่มเติม

3 เคล็ดลับจัดการปัญหา “ผิวแพ้ง่าย ผดผื่นระคายเคือง” ของลูกน้อยให้แข็งแรงสุขภาพดี

ทำอย่างไรเมื่อลูกน้อยมีผดผื่น ?

Covid toe ผื่นแดงขึ้นเท้า สัญญาณเตือน ลูกติดโควิดแม่อย่าชะล่าใจ