account_circle
ลูกโดนยุงกัดที่ไรเป็นตุ่มแดงคัน ลูกแพ้ยุง หรือเปล่า? แล้วผื่นแพ้ยุงเป็นแบบไหน? มีวิธีป้องกันอย่างไร มาฟังคำแนะนำจาก พญ. นิอร บุญเผื่อน กุมารแพทย์ทางด้านโรคผิวหนังในเด็ก เจ้าของเพจ “ผิวเด็ก” กันค่ะ
ช่วงฤดูฝนยาวๆ ตั้งเดือนพฤษภาคมถึงตุลาคมของทุกปี นอกจากปัญหาฝนตกทำให้มีความลำบากในการเดินทาง ความเสี่ยงเรื่องน้ำท่วมขัง ปัจจัยที่เด็กๆ ต้องเผชิญจากการมีน้ำขังแบบที่เราคาดไม่ถึงก็คือ แหล่งน้ำขังเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุงด้วย ในฤดูนี้จึงมียุงชุกชุมมากเป็นพิเศษค่ะ ทำให้ลูกมีความเสี่ยงในการถูกยุงกัดได้มากขึ้น
เกิดอะไรขึ้นกับผิวลูกเมื่อโดนยุงกัด
ลูกแพ้ยุง เมื่อยุงกัดจะปล่อยน้ำลายเข้าไปในผิวหนังมีการเกิดปฏิกริยาตอบสนองต่อน้ำลายยุงซึ่งเป็นสารโปรตีนที่เป็นตัวกระตุ้นให้เกิดอาการแพ้ ยุงที่กัดส่วนใหญ่ในบ้านเรา คือ ยุงรำคาญ ยุงลาย
- ชิคุนกุนยา โรคไข้ปวดข้อยุงลาย โรคร้ายที่มากับยุง
- ไวรัสซิกา คนท้องอันตราย ต้องระวัง! โดนยุงกัดทำลูกหัวเล็ก
ลูกแพ้ยุง อาการและลักษณะของผื่นแพ้ยุง
ผื่นที่เกิดขึ้นตามหลังยุงกัดมีอาการแสดงได้หลายรูปแบบ อาการที่พบได้ทันที มักมีอาการคัน พบตุ่มนูนแดง ขนาด 2 – 10 มม. แต่ในบางคนมีอาการหลังจากถูกยุงกัดไปแล้วหลายชั่วโมง จากนั้นอาจกลายเป็นรอยดำตามตำแหน่งที่โดนกัด ในรายที่มีอาการรุนแรง สามารถพบลักษณะเป็นตุ่มน้ำพอง จ้ำเลือด คลำได้เป็นไตแข็งๆ ใต้ผิว หรือมีชั้นไขมันใต้ผิวหนังอักเสบได้
ตำแหน่งที่เป็นมักพบกระจัดกระจาย บริเวณแขน ขา ใบหน้า คอ บริเวณที่อยู่นอกร่มผ้า แตกต่างจากมดหรือแมลงที่เคลื่อนไหวด้วยการคลานจะพบตุ่มที่อยู่เรียงกันเป็นเส้น และเด่นในบริเวณร่มผ้า
หลังจากผื่นหายอาจจะทิ้งรอยดำตามหลังการอักเสบไว้ ใช้เวลาหลายเดือนสามารถจางลงได้เอง
แต่ถ้าหากลูกแกะเกามากอาจจะมีการติดเชื้อแบคทีเรียที่ผิวซ้ำเติมได้ กรณีแนะนำให้ไปพบแพทย์เพื่อรับยาปฏิชีวนะแบบรับประทานหรือแบบทา ทั้งนี้ขึ้นกับความรุนแรงและพื้นที่ผิวที่มีการติดเชื้อ
กลุ่มเสี่ยงต่อการแพ้ยุง
- เด็กเล็ก เนื่องจากภูมิคุ้มกันตามธรรมชาติต่อยุงน้อย มักพบบ่อยในเด็กอายุ 2 – 10 ปี
- ผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้นกันต่ำ เช่น โรคเอดส์ ผู้ป่วยที่ได้รับยากดภูมิคุ้มกัน
- ที่อยู่อาศัยมีน้ำท่วมขัง มีแหล่งน้ำ มีสวน
ทำอย่างไรดีเมื่อมีผื่นแพ้ยุง
อาการที่พบได้บ่อย คือ อาการคัน เด็กจะตอบสนองโดยการเกาซึ่งจะกระตุ้นให้ผื่นแดง บวม หรือลามมากขึ้น ดังนั้นเราควรตัดเล็บลูกให้สั้นเสมอ เบี่ยงเบนความสนใจของลูกจากการเกา ทายาในกลุ่มสเตียรอยด์ที่มีฤทธิ์อ่อนถึงปานกลาง ทั้งนี้ขึ้นกับตำแหน่งที่โดนกัดทาต่อเนื่องวันละ 1-2 ครั้งจนยุบบวมแล้วหยุด ระหว่างนี้ให้ลูกรับประทานยาต้านฮิสตามีนจะช่วยลดอาการแพ้และอาการคัน ประคบเย็นช่วยลดคันได้ค่ะ ไม่แนะนำให้ซื้อยาทาในกลุ่มต้านฮิสตามีนมาใช้ เนื่องจากพบมีรายงานเรื่องผื่นแพ้สัมผัสจากยาทาต้านฮิสตามีน
การป้องกัน ลูกแพ้ยุง
- กำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุง เช่น แหล่งน้ำขัง โอ่ง โภชนะต่างๆ
- ติดมุ้งลวด หรือนอนในมุ้งป้องกันไม่ให้ยุงเข้ามาในที่พักอาศัย
- ให้ลูกสวมใส่เสื้อผ้าที่ปกคลุมมิดชิด เช่น เสื้อแขนยาว กางเกงขายาว หลีกเลี่ยงการใส่เสื้อผ้าสีเข้ม
- หลีกเลี่ยงการออกนอกบ้านในช่วงเวลาโพล้เพล้ที่มียุงออกมาชุกชุม แต่ยุงบางชนิด เช่น ยุงลายออกหากินในเวลากลางวัน เราจึงควรป้องกันตัวเองตลอดทั้งวัน
ผลิตภัณฑ์สำหรับป้องกันยุง
มีหลายรูปแบบด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นสเปรย์พ่น ครีมหรือโลชั่นทาบริเวณผิวเพื่อป้องกันยุง สติกเกอร์ที่แปะตามเสื้อผ้าของลูกหรือของใช้ มีให้เลือกหลากหลายตามท้องตลาด เป็นกลุ่มที่ทำจากสารเคมีที่ออกฤทธิ์ไล่ยุง เช่น DEET หรือกลุ่มที่ผลิตจากสมุนไพรตามธรรมชาติ เช่น ตะไคร้หอม ยูคาลิปตัส มะกรูด ฯลฯ ทั้งนี้ระยะเวลาและประสิทธิภาพในการไล่ยุงมีความแตกต่างกันขึ้นกับชนิดและความเข้มข้น โดยสารสกัดจากธรรมชาติมีข้อดี คือ มีความปลอดภัย ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม
ในผู้ใหญ่อาการทางผิวหนังหลังจากถูกยุงกัด พบได้น้อยลงมากเนื่องจากส่วนใหญ่เราโดนกัดกันจนระบบภูมิคุ้มกันเริ่มชิน และไม่ส่งผลให้เกิดการตอบสนองต่อการอักเสบ แต่ไม่ดีแน่ถ้าเราจะปล่อยให้ลูกถูกยุงกัดไปเรื่อยๆ เพราะนอกจากผื่นแพ้ยุงที่พบที่ผิวแล้ว ยังมีความเสี่ยงต่อโรคอื่นๆ ที่อันตรายมากกว่า เช่น โรคไข้สมองอักเสบ โรคชิคุนกุนยา โรคเด็งกี โรคไข้เลือดออก โรคเท้าช้าง และโรคมาลาเรีย เป็นต้น
ทราบแบบนี้แล้ว ป้องกันไว้ดีกว่าค่ะ ความปลอดภัยของลูกเราต้องมาเป็นอันดับแรกเสมอ
บทความลิขสิทธิ์ Copyright © พญ.นิอร บุญเผื่อน All rights reserved. อนุญาตให้เฉพาะ Amarin Baby & Kids เท่านั้น ห้ามคัดลอก ดัดแปลง โดยไม่ได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษร
เลี้ยงลูกให้ เก่ง ดี มีสุข ไปกับเรา คลิกติดตามที่
Heatlh Quotient ฉลาดดูแลสุขภาพ หนึ่งใน Power BQ 10 ความฉลาดที่เด็กยุคใหม่ควรมี เริ่มต้นที่คุณพ่อคุณแม่ เตรียมพร้อมในการดูแลรักษาสุขภาพลูกน้อย และทุกคนในครอบครัว รวมถึง สุขภาพผิวอันบอบบางของลูกน้อย เพราะปัญหาสุขภาพผิวอาจส่งผลกระทบต่อการเรียนรู้ และพัฒนาการของเด็ก คุณพ่อคุณแม่จึงจำเป็นต้องดูแลสุขภาพผิวลูกน้อยให้แข็งแรง เพื่อพัฒนาการที่ไม่สะดุด และพร้อมเรียนรู้สิ่งต่างๆอย่างมีประสิทธิภาพ
ติดตามเรื่องราวน่ารู้เกี่ยวกับสุขภาพผิวเด็กและโรคผิวหนังในเด็ก
กับคุณหมอนิอร ได้ที่เพจ ผิวเด็ก
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
Checklist 7 วิธีเลือกสบู่เหลวเด็ก ครีมอาบน้ำเด็ก โดยคุณหมอนิอร