วิธีดูแลลูกน้อย ให้ห่างไกลจากผื่นผ้าอ้อม

ผื่นผ้าอ้อม …คือผื่นที่เกิดขึ้นบนผิวหนังบริเวณที่สัมผัสกับผ้าอ้อม ไม่ว่าผ้าอ้อมนั้นจะเป็นผ้าอ้อมแบบผ้าหรือผ้าอ้อมที่ใช้แล้วทิ้งก็ตาม โดยผิวหนังบริเวณที่สัมผัสกับผ้าอ้อมจะเกิดเป็นผื่นแดงซึ่งต่อมาอาจจะมีอาการแดง ลามเป็นมากขึ้นจนผิวหนังอักเสบ เปื่อยเป็นแผลและติดเชื้อแบคทีเรีย หรือเชื้อราได้

♦ สาเหตุที่ทำให้เป็นผื่นผ้าอ้อม

ผื่นผ้าอ้อม ไม่ได้เกิดจากตัวผ้าอ้อมโดยตรงเพราะจากการวิจัยพบว่าผื่นผ้าอ้อมนั้นเกิดได้ทั้งในทารกที่ใช้ผ้าอ้อมชนิดผ้าที่ใช้แล้วสามารถซักแล้วนำกลับมาใช้ใหม่หรือผ้าอ้อมสำเร็จรูปที่ใช้ครั้งเดียวทิ้ง แต่เกิดเนื่องจากผลของการใช้ผ้าอ้อม เช่น ความร้อน อบ อับ เปียกชื้น เหงื่อที่ผิวหนังและปัสสาวะและอุจจาระที่ติดอยู่ที่ผ้าอ้อม  เนื่องจากผิวหนังที่เปียกชื้นตลอดเวลาจะทำให้ผิวหนังโดยเฉพาะผิวหนังของทารกและเด็กเล็กซึ่งบาง อ่อนนุ่ม เกิดการระคายเคือง เปื่อยเป็นแผลและติดเชื้อจนเกิดการอักเสบได้ง่ายกว่าเด็กโต การปล่อยให้ทารกและเด็กแช่อยู่ในผ้าอ้อมเปื้อนปัสสาวะหรืออุจจาระเป็นเวลานานเกินไป แบคทีเรียในอุจจาระจะไปย่อยสารสารยูเรียในปัสสาวะสลายตัวเป็นแอมโมเนียซึ่งเป็นตัวก่อให้เกิดอาการระคายเคืองต่อผิวหนังและทำให้ผิวหนังมีความเป็นด่างแล้วไปกระตุ้นให้เอ็นไซม์ที่ช่วยย่อยโปรตีน และไขมัน ที่มีอยู่ในอุจจาระทำงาน ซึ่งจะยิ่งทำให้ผิวหนังบริเวณนั้นระคายเคืองจากกรดน้ำดีมากขึ้น ผิวหนังจึงเกิดผื่นแดงเป็นผื่นผ้าอ้อม

โดยสรุป … ผื่นผ้าอ้อม เกิดจากการที่ผิวหนังเปียกชื้นและสัมผัสกับปัสสาวะและอุจจาระเป็นเวลานานๆ จนทำให้ผิวหนังมีความเป็นด่าง และเกิดการระคายเคืองจนผิวหนังเป็นผื่นแดง เปื่อยเป็นแผลและอาจติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อราซ้ำเติม ทั้งนี้ทารกที่กินนมผงจะมีอุจจาระเป็นด่าง ทำให้มีโอกาสเกิดผื่นได้ง่ายกว่าทารกที่กินนมแม่ซึ่งมีอุจจาระเป็นกรดช่วยทำให้เอ็นไซม์ต่างๆ เช่น โปรตีน และไขมัน และกรดน้ำดี ที่มีในอุจจาระทำงานน้อยลง จึงมีโอกาสเป็นผื่นผ้าอ้อมน้อยกว่า แต่ถึงอย่างไรก็ตามทารกที่กินนมแม่ก็ยังสามารถเป็นผื่นผ้าอ้อมได้ ถ้าหากมีการใช้ผ้าอ้อมและดูแลผิวหนังบริเวณนั้นอย่างไม่ถูกต้อง

เมื่อลูกเป็น ผื่นผ้าอ้อม

♠ อาการ ผื่นผ้าอ้อม

ผื่นผ้าอ้อม มักเกิดบริเวณขาอ่อนด้านในโดยเฉพาะอย่างยิ่งตรงซอกเนื้อ ข้อพับ ขาหนีบ บางคนอาจเกิดผื่นขึ้นที่บริเวณอวัยวะเพศและอาจมีผื่นขึ้นเกือบรอบบริเวณที่สัมผัสกับผ้าอ้อม ลักษณะผื่นผ้าอ้อมจะเป็นผื่นแดงๆและแฉะ บางคนอาจมีอาการรุนแรงมากขึ้นจนผิวหนังเปื่อยเป็นแผลมีน้ำเหลืองเยิ้ม และถ้ามีการติดเชื้อแบคทีเรียจะทำให้ผิวหนังอักเสบเป็นหนองได้ แต่ถ้ามีการติดเชื้อราลักษณะของผื่นจะมีทั้ง แบบผื่นแดง  ปื้นแดงโดยจะมีสีแดงชมพูและเห็นขอบผื่นชัดเจน หรือผื่นมีหนังลอกออกเป็นแผ่นๆ และลักษณะทีบ่งชี้ว่าเป็นการติดเชื้อราคือมักพบผื่นเล็กๆ ที่กระจายออกไป เหมือนมีการลามของผื่นออกไปเป็นวงๆ เรียกว่ามี Satellite lesion รอยผื่นแดงเล็กบางที่อาจรวมตัวกันเป็นผื่นที่ใหญ่ขึ้นเป็นผื่นเดียว

ปัจจัยเสี่ยงให้เกิด ผื่นผ้าอ้อม?

ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดผื่นผ้าอ้อม คือ เด็กที่มีประวัติเป็นโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง (Atopic dermatitis) จะมีโอกาสเป็นมากขึ้น รวมถึงการที่เด็กมีอาการท้องเสีย อาจเพิ่มโอกาสการเป็นผื่นผ้าอ้อมได้

ผื่นผ้าอ้อมก่อผลข้างเคียงอย่างไร?

ผลข้างเคียงจากผื่นผ้าอ้อม คือ สามารถก่อให้เกิดการติดเชื้อราหรือแบคทีเรีย แทรกซ้อนได้ ซึ่งโดยทั่วไป ผื่นผ้าอ้อมไม่ใช่โรคติดต่อ แต่ถ้ามีการติดเชื้อรา หรือ ติดเชื้อแบคทีเรีย เชื้อดังกล่าวอาจแพร่ไปยังผิวหนังส่วนอื่นของร่างกายผู้ป่วย ก่อให้เกิดผิวหนังอักเสบติดเชื้อ เช่นที่ ขา มือ ลำตัว หรือเชื้อติดต่อไปยังผิวหนังบุคคลอื่นที่สัมผัสกับผื่นผ้าอ้อมที่ติดเชื้อได้

ทั้งนี้อาการของผื่นผ้าอ้อมต่างๆจะดีขึ้นและหายได้ เมื่อกำจัดปัจจัยต่างๆที่ทำให้เกิดความอับชื้นซึ่งถ้าปล่อยให้หมักหมมเป็นเวลานาน จะเกิดผื่นแพ้ อักเสบ เป็นแผล และติดเชื้อได้ คุณพ่อคุณแม่จึงต้องหาวิธีปกป้องผิวก้นของลูกน้อยอย่างเป็นพิเศษเสมอ

อ่านต่อ >> “วิธีดูแลลูกน้อยให้ห่างไกลจากผื่นผ้าอ้อม” คลิกหน้า 2