ไรฝุ่นกัด ได้ไหม? คำถามที่หลายครอบครัวอยากรู้!

สารพันคำถามเกี่ยวกับไรฝุ่น

และเพื่อให้คุณพ่อคุณแม่ที่มีลูกเล็ก รวมถึงทุกคนที่กำลังมีปัญหาสุขภาพ ได้เข้าใจในเรื่องของไรฝุ่นกันให้มากขึ้น ทีมงานมีข้อมูลที่น่าสนใจจาก รศ.วรรณะ มหากิตติคุณ² ซึ่งคุณหมอได้ตอบทุกข้อสงสัยเกี่ยวกับไรฝุ่นกัด รวมถึงอีกหลายคำถามไว้อย่างชัดเจนดังนี้…

1. ไรฝุ่น กับ ไรอื่นๆ เหมือนกันไหม?

ตัวไร (mite) มีหลายชนิด ทั้งไรคน เช่น ไรขุมขน ไรสัตว์ เช่น ไรนก ไรหนู สำหรับไรที่อยู่ตามฝุ่นบ้านเรือน จึงมักเรียกว่า ไรฝุ่นบ้าน (house dust mite) มูลของไรจำพวกนี้เป็นโปรตีนที่มีคุณสมบัติเป็นสารก่อภูมิแพ้หรือเรียกว่า allergen สามารถก่อโรคภูมิแพ้แก่คนได้

2. ไรฝุ่นกัดหรือดูดเลือดไหม? เพราะตอนนอนรู้สึกคัน

ไรฝุ่น ไม่กัด ไม่ต่อย เพราะปากไม่เป็นลักษณะแทงดูด (Piercing & sucking mouthpart) สำหรับบางคนอาจมีอาการคัน เพราะระคายเคืองสารก่อภูมิแพ้จากไรฝุ่นก็ได้

3. ลูกเหม็น ยาฉีดสเปรย์กันยุง ใช้ฆ่าไรฝุ่นได้ไหม?

โดยทั่วไปสารพวกนี้มีฤทธิ์ฆ่าแมลง ซึ่งก็ฆ่าไรฝุ่นได้ แต่ปัญหาก็คือ ไรฝุ่นมีแหล่งที่อยู่ตามเครื่องนอน ถ้าขืนนำมาฉีด บนที่นอน จะเป็นการใช้ผิดประเภท สงสัยคนจะตายพร้อมไรหรือไรตายก่อนแล้วคนตายตาม

4. นำฟูก หมอน ออกตากแดด ฆ่าไรฝุ่นได้ไหม?

ความร้อนที่ 55-60 องศาเซลเซียส นาน 20 นาทีสามารถฆ่าไรฝุ่นได้แต่ไม่ทำลายสารก่อภูมิแพ้ อากาศกลางแดดเปรี้ยงๆหน้าร้อนจะประมาณ 40-41 องศาเซลเซียส และความร้อนสูงสุดของวันจะเป็น ช่วงบ่าย 2 โมง อุณหภูมิภายในฟูกไม่สูงพอที่จะฆ่าไรได้ มันชาญฉลาดกว่าที่คิด เพราะเมื่อพลิกที่นอนกลับอีกด้าน มันจะหนีลงไปอยู่ในที่ร้อนน้อยกว่า อย่างไรก็ตามพบว่าการตากแดดช่วยทำให้ความอับชื้นในที่นอนลดลง และถ้าตากแดดนานติดต่อกัน 5 ชั่วโมงจะทำให้สภาวะไม่เหมาะแก่การฟักตัวของไข่ไรฝุ่น

บทความแนะนำ คลิก>> ไรฝุ่น สาเหตุภูมิแพ้ อันตรายใกล้ตัวที่มองไม่เห็น!!

5. ที่นอนใหม่ ไม่มีไรฝุ่นใช่ไหม?

บอกไม่ได้ว่า”ไม่มีไรฝุ่น” อาจมีหรือไม่มีไรฝุ่นก็ได้ แต่ที่แน่ๆ เมื่อใช้งานไปจะตรวจพบไรฝุ่นแน่นอน มีงานวิจัยรายงานไว้ว่าที่นอนใหม่ที่ใช้ไปได้นาน 4-6 เดือน สามารถตรวจพบ mite allergen ได้เกินระดับมาตรฐานสากล

6. การซักผ้า ทำให้ไรฝุ่นตายไหม?

ไม่ตาย แต่ชะล้างให้หลุดไปได้ การซักเป็นสิ่งที่ควรทำอย่างยิ่งเพราะ มูลไรฝุ่นเป็นสารที่ละลายน้ำได้ จึงขจัดมูลไรได้ดีถึง 98% หรือเกือบหมด ถ้าใช้น้ำผสมผงซักฟอกหรือน้ำสบู่หรือใช้น้ำร้อนด้วยยิ่งทำให้การชะล้างดีขึ้น

7. จำเป็นต้องใช้ผ้ากันไรฝุ่นไหม?

มีงานวิจัยจำนวนมากทั้งในไทยและต่างประเทศยืนยันว่าการใช้ผ้ากันไรฝุ่น ทำให้ลดการฟุ้งการฟุ้งกระจายของสารก่อภูมิแพ้(มูลไร)ได้ และการลดการสัมผัสสูดดมสารก่อภูมิแพ้ไรฝุ่นลงได้จะทำให้อาการของโรคทุเลาลง อย่างไรก็ตามผ้ากันไรฝุ่นไม่ใช่ผ้าวิเศษ ไม่ได้ใช้ในการรักษาโรค อย่าฝากความหวังไว้กับผ้ากันไรฝุ่น ที่นิยมใช้กันมากเพราะเป็นวิธีที่สะดวกในชีวิตประจำวัน

8. เครื่องดูดฝุ่นแรงดีๆ ดูดไรฝุ่นได้หมดเลยไหม?

ไรฝุ่นมีขาอันแข็งแรงในการรวบจับเส้นใย และไม่ได้มี 2 ขานะ แต่มี 8 ขา ฉะนั้น สามารถยึดตัวไว้กับเส้นใย ต้านแรงดูดจากเครื่องดูดฝุ่น ตัวไรจึงหลุดออกมาได้ยากมาก อย่างไรก็ตามสามารถดูดซาก และมูลไรได้ ความสำคัญอยู่ที่ถุงเก็บฝุ่น ควรเป็นถุงที่หนา หรือ double bag หรือ ใช้เครื่องที่มีแผ่นกรองที่เรียก HEPA filter จะกั้นไม่ให้ฝุ่นละเอียดเล็ดลอดออกมาอีก ช่วยลดความฟุ้งกระจาย ไม่ควรให้ผู้ป่วยดูดฝุ่นเอง หรืออาจใช้วิธีอื่นแทน เช่น ใช้ผ้าชุบน้ำหมาดๆ ทำความสะอาด²

จริงๆ แล้วเราจะพบไรฝุ่นได้ในทุกครัวเรือนค่ะ ยิ่งโดยทุกบ้านต้องหลับนอนบนฟูกเตียงนอน มีหมอน ผ้าห่ม แล้วไหนจะโซฟา ผ้าพรมปูพื้นอีก  ซึ่งของใช้ในบ้านเหล่านี้เป็นตัวก่อไรฝุ่นได้อย่างปฏิเสธไม่ได้เลยค่ะ ดังนั้นจึงแนะนำว่าควรหมั่นเอามาซักทำความสะอาดให้บ่อยที่สุดอย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง  เพื่อลดการก่อตัวของไรฝุ่นนั่นเองค่ะ

อ่านต่อ 5 วิธีซักชุดเครื่องนอนขจัดไรฝุ่น หน้า 3