ลูกยิ่งโต กำลังใจหรือแรงเสริมทางบวกยิ่งเป็นสิ่งสำคัญมากที่จะผลักดันให้เขาทำสิ่งดีๆ ทำนิสัยน่ารัก มากกว่าการเน้นกฎระเบียบข้อบังคับและบทลงโทษ คำชมและรางวัลคือกำลังใจและแรงเสริมทางบวกที่มีพลังหากคุณรู้จักให้อย่างถูกวิธี
ตั้งเป้าหมายกัน
ในเด็กวัยประถม การตั้งเป้าหมาย และรางวัลร่วมกัน เป็นวิธีที่ได้ผลดี ในเรื่องที่เรารู้ว่าท้าทายความสามารถ หรือเป็นงานยากของเด็กวัยนี้ เช่น อ่านหนังสือหรือติวเพื่อให้ทำคะแนนวิชาเรียนให้ดีขึ้น ลดน้ำหนัก ให้เขาทำความสะอาดของใช้ส่วนตัว เป็นต้น
การตั้งเป้าหมายและให้รางวัลที่ได้ผลในลูกวัยประถม เรามีข้อคิดมาฝากค่ะ
1. ตั้งเป้าหมายที่เป็นไปได้และชัดเจน
เช่น ทำคะแนนสอบเลขมากขึ้น 10 คะแนน ลดน้ำหนัก 2 กิโลกรัมใน 1 เดือน
2. ทำให้เป้าหมายง่ายขึ้น
ด้วยวิธีแบ่งเป็นขั้นๆ เช่น ใน 1 เดือน ต้องทำแบบฝึกหัดเพิ่มจากการบ้านให้ได้วันละ 10 ข้อ สัปดาห์แรกให้เริ่มจากวันละ 2-3 ข้อและค่อยๆ ขยับขึ้น กินอาหารเช้าให้ได้ทุกวัน และค่อยๆ ลดปริมาณในมื้อต่อๆ ไป
3. ให้คำชมและรางวัลในระหว่างทางได้
คำชมและรางวัลแบบไหนถูกใจลูกโต
คำชม เป็นรางวัลที่ง่าย และเร็วที่สุดที่ให้เด็กได้ทุกวัย แต่เมื่อลูกเป็นเด็กโตแล้ว ความเข้าใจของเขามีมากขึ้น คำพูดประเภท “ดีๆ เก่งๆ ลูก” ไปเรื่อยเปื่อย ลูกก็รู้ว่าพ่อแม่ชมจริง หรือพูดไปอย่างนั้น ควรพูดถึงคุณสมบัติที่เราเห็นในตัวลูก จะพูดอะไรก่อนหลังแล้วแต่คุณสะดวก เช่น พ่อแม่ชื่นใจมากที่ลูกทำแบบฝึกหัดเลขเพิ่มทั้งที่มันก็ยาก ลูกมีความพยายาม มุ่งมั่นมากขึ้นนะ เป็นต้น พ่อแม่จำเป็นต้องฝึกชม เพื่อให้การชมของคุณหลากหลาย เป็นธรรมชาติ และมีพลัง เพราะลูกรู้ว่าพ่อแม่มองเห็นอะไรในตัวเขา ถ้าอยากให้รางวัลอย่างอื่นเพื่อเสริมกำลังใจ และไม่กลายเป็นสินบนไป เรามีคำแนะนำค่ะ
1. เป็นของที่ส่งผลดีต่อลูก
ทำให้ลูกเติบโต และอยากทำพฤติกรรมดีๆ ต่อเนื่องเช่น ไปเดินเล่นกันเป็นครอบครัว ออกไปเที่ยวในที่ที่ลูกอยากไป ดูหนัง หรือเดินเที่ยวตามสวนสัตว์ พิพิธภัณฑ์ แหล่งเรียนรู้ เป็นต้น
2. เป็นของที่ลูกชอบ หรือเขาทำอยู่แล้ว
ถ้าเป็นสิ่งของ ควรเป็นของที่ลูกใช้อยู่เป็นประจำ หรือใช้แล้วได้ประโยชน์ เครื่องเขียน อุปกรณ์ส่งเสริมการเรียน ชวนเพื่อนมาเล่นที่บ้านได้ หรือไปเล่นบ้านเพื่อนได้
3. ไม่แนะนำให้ใช้อาหารหรือขนมเป็นรางวัล
เพราะเป็นการส่งเสริมผลลบโดยไม่รู้ตัวจะกระตุ้นให้ลูกอยากกินอาหารหรือขนมมากเกินความจำเป็น โดยเฉพาะถ้าเลือกขนมหวาน มัน เค็มมาเป็นรางวัล
บทความโดย: กองบรรณาธิการนิตยสารเรียลพาเรนติ้ง