account_circle
สอนลูกให้เป็นคนดี ทักษะที่ 8 ผูกใจคนด้วยความดี
นอกจากจะต้องมีทักษะการอยู่รวมกับผู้อื่นแล้ว หากเด็กได้ฝึกฝนทักษะการผูกใจคนอย่างสร้างสรรค์ด้วยความดี จะยิ่งเป็นเครื่องมือส่งเสริมความสุขให้ชีวิตประจำวันของลูก ทำให้ลูกเป็นเด็กน่ารักและน่าคบหา มีความเอื้อเฟื้อเพื่อแผ่ ชอบช่วยเหลือและมีน้ำใจ ซึ่งพ่อแม่ควรปลูกฝังให้ลูกตั้งแต่เล็ก เมื่อลูกเข้าวัยอนุบาลก็พร้อมที่จะเข้าสังคมและผูกมิตรกับเพื่อนใหม่
ธรรมะข้อนี้ในศาสนาพุทธก็คือ สังคหวัตถุ 4 หรือหลักธรรมครองใจคน 4 ประการ ประกอบด้วย
- ทาน คือ การให้ การเสียสละ เอื้อเฟื้อแบ่งปัน ซึ่งจะช่วยปลูกฝังให้ลูกเติบโตขึ้นไปเป็นคนที่ไม่ยึดติดกับวัตถุ
- ปิยวาจา คือ การพูดจาไพเราะอ่อนหวาน ไม่พูดจาก้าวร้าว พูดความจริง พูดเรื่องเป็นประโยชน์เหมาะกับกาลเทศะ เป็นบันไดขึ้นแรกในการสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่น
- อัตถจริยา คือ การทำตนให้เป็นประโยชน์ ไม่เห็นแก่ตัว
- สมานัตตา คือ การปฏิบัติตนเป็นกันเอง เสมอต้นเสมอปลาย รู้จักวางตนอย่างเหมาะสม ช่วยให้เป็นคนจิตใจหนักแน่น ไม่โลเล เป็นที่ไว้วางใจของผู้อื่น
♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠
สอนลูกให้เป็นคนดี ทักษะที่ 9 สติ คือเกราะกำบังภัยที่ดีที่สุด
สติเป็นทักษะการควบคุมอารมณ์ (Managing Emotion) ที่สำคัญ หมายถึงความสามารถในการควบคุมความกลัว ความกังวล ความโกรธ ฯลฯ ของตนเองได้ และแสดงออกอย่างเหมาะสมกับสถานการณ์
ทพญ.จีรภา ประพาศพงษ์ เจ้าของเพจหมอภา/Jeerapa prapaspong ได้อธิบายถึงทักษะข้อนี้ว่า ทักษะการควบคุมตนเอง เป็นอุปนิสัยที่ควรฝึกฝนให้เด็กๆ เพราะเด็กที่มีทักษะการเป็นเจ้านายอารมณ์จะควบคุมตัวเองได้ดีในทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นการควบคุมตนต่อแรงกระตุ้นของเทคโนโลยี (เช่น การเอาแต่ดูมือถือ หรือเล่นเกมทั้งวัน) ความอยากได้สิ่งของต่างๆ หรือการควบคุมอารมณ์เมื่อมีสิ่งภายนอกมากระทบ ไปจนถึงการรู้จักอดทนรอคอย
พ่อแม่ควรเป็นตัวอย่างในการใช้สติควบคุมตนเองให้ลูกเห็น ไม่ตอบโต้อารมณ์แง่ลบของลูกด้วยความเกรี้ยวกราด หากลูกกำลังโมโห ไม่ควรเติมเชื้อไฟด้วยการลงโทษด้วยวาจาหรือการใช้ความรุนแรง แต่ควรพูดคุยด้วยสติ หลังจากลูกอารมณ์เย็นลงแล้วจึงค่อยเข้าไปพูดคุยและรับฟังความรู้สึกของลูก แสดงให้ลูกเห็นว่า นี่คือความโกรธ และให้เขาหาสาเหตุว่าทำไมเขาถึงโกรธ บอกเล่าถึงเหตุผลถ้าสิ่งที่เขาทำไม่ถูกต้อง และให้วิธีทางในการตอบโต้ที่ดีกว่า ทำซ้ำไปเรื่อยๆ ลูกจะค่อยๆ ปรับอารมณ์ตัวเองให้ดีขึ้นได้
♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠♠
สอนลูกให้เป็นคนดี ทักษะที่ 10 สมาธิ+ปัญญา พาจิตใจผ่องใส
ทักษาสุดท้ายที่จำเป็นสำหรับชีวิตมนุษย์ก็คือ การมีสมาธิและปัญญา ซึ่งเป็นความรู้ความเข้าใจสิ่งทั้งหลายตามความเป็นจริง จิตใจเป็นอิสระ ไม่ตกอยู่ในอำนาจกิเลส พ้นทุกข์ พ้นปัญหา
การสอนให้เด็กเป็นคนมีปัญญา คือ การรู้ว่าควรทำอะไร ไม่ควรทำอะไร ควรพูดอะไร ไม่ควรพูดอะไร ควรคิดอะไร ไม่ควรคิดอะไร สอนเด็กให้รู้จักคิด พิจารณาทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้นในชีวิต เพราะแท้จริงแล้ว ชีวิตทั้งชีวิตคือการศึกษา ศึกษาและปฏิบัติในสิ่งที่ดีงาม
ปัญญาจะเกิดขึ้นสำหรับคนที่มีจิตสงบ ไม่วอกแวก วุ่นวาย ความสงบจะเกิดขึ้นกับคนที่มีศีล มีความระมัดระวังในการทำ ในการพูด มีความอดทน มีความพากเพียรพยายามในการทำความดี
เทคนิคการฝึกสมาธิและปัญญาที่ได้ผลชัดเจน คือ การสวดมนต์และนั่งสมาธิ เพราะจะช่วยให้มีสมาธิ ใจสงบ และยังเป็นการแผ่ส่วนบุญส่วนกุศลให้กับเพื่อนมนุษย์ หรือสรรพสัตว์ต่างๆ บนโลก เป็นกิจกรรมก่อนนอนที่ควรทำพร้อมกันทั้งครอบครัว เมื่อเรามีสมาธิ จิตใจเย็นลง จะทำให้เรานอนหลับสบาย ตื่นเช้ามาจะรู้สึกสดใส สมองโล่งปลอดโปร่ง เด็กๆ ก็จะไปเรียนหนังสือกันอย่างมีความสุข ส่วนพ่อ แม่ ผู้ใหญ่ก็พร้อมที่จะสู้ไปกับการทำงานได้อย่างราบรื่น
ธรรมะเปรียบเสมือนสะพานให้ผู้ใหญ่และเด็กได้เดินทางเข้าไปสู่ความดีงาม การมีธรรมะอยู่ในใจจะช่วยให้ทุกคนมีสติ ได้คิด ได้ไตร่ตรอง การที่จะลงมือทำ หรือก่อนจะพูด ซึ่งจะช่วยลดความผิดพลาด และความขัดแย้งในเรื่องต่างๆ ลงได้มาก หากพ่อแม่สอนให้ผ้าขาวผืนน้อยๆ ของครอบครัวได้รู้จักและสัมผัสกับธรรมะก็จะช่วยเสริมสร้างความแข็งแกร่งทางจิตใจให้กับลูก ทั้งยังเป็นการสร้างภูมิคุ้มกันทางใจ ให้ลูกเติบโตและก้าวสู่สังคม พร้อมรับมือกับความเปลี่ยนแปลงของโลกและใช้ชีวิตอย่างมีความสุข
อ่านต่อ “บทความดี ๆ น่าสนใจ” คลิก!
- 8 ข้อควรสอนหาก อยากให้ลูกเป็นคนดี โตอย่างมีคุณภาพ
- ลักษณะบุตร 3 ประเภท ในศาสนาพุทธ และวิธีเลี้ยงลูกให้เป็นคนดี
- 7 วิธีสอนลูกให้เป็นคนดีมีคุณค่า
- 37 แนวทาง เลี้ยงลูกให้ถูกธรรม!! ตามคำสอนพุทธ เพื่อให้ลูกเป็นคนดีและมีสุข
บทความโดยกองนิตยสาร Amarin Baby & Kids ฉบับธันวาคม 60- มกราคม 61 / 100 ทักษะสร้างลูกฉลาดดีมีสุข / เรียบเรียง : พิมพ์ภัทร / ภาพ : Shutterstock