account_circle
ถึงแม้ว่ากิจวัตรของเจ้าตัวน้อยวัยแรกเกิดจะไม่พ้น กินนม นอน เปลี่ยนผ้าอ้อม แต่มีสิ่งหนึ่งที่สำคัญต่อพัฒนาการของลูก ที่คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรมองข้าม นั่นคือ การเรียนรู้ผ่านการเล่น เช่นเดียวกับเด็กทุกวัย แล้วเด็กวัยนี้เล่นอะไรได้บ้าง ของเล่นที่ดี สำหรับลูกวัย แรกเกิด 0-3 เดือน ควรเป็นแบบไหน นพ.ทัศนพงษ์ ตั้งพัฒนาศิริ เจ้าของเพจ คุณหมอพ่อลูกอ่อน “Doctor Daddy” มีคำแนะนำดีๆ มาฝากคุณพ่อคุณแม่ค่ะ
สวัสดีครับวันนี้พ่อหมอจะมาแนะนำ ของเล่นที่ดี และการเล่นที่เหมาะสมเพื่อส่งเสริมพัฒนาการเด็กแรกเกิด 0-3 เดือนนะครับ
มาพูดถึงหลักการทั่วไปก่อนแล้วกัน โดยปกติทั่วไปเด็กจะมีพัฒนาการที่ดีต้องอาศัยการเรียนรู้จากสิ่งรอบๆ ตัวเด็กในทุกๆ วัน ซึ่งการเรียนรู้ผ่านการเล่น ก็เป็นปัจจัยสำคัญปัจจัยหนึ่งที่ช่วยให้เด็กมีพัฒนาการที่ดีและเหมาะสมตามวัย ไม่ว่าจะเล่นอะไร เล่นอย่างไร เล่นแบบไหน เล่นกับใคร ก็ล้วนก่อให้เกิดการเรียนรู้ผ่านความสนุกสนาน ความคิดสร้างสรรค์ จินตนาการต่างๆ และปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้างนั่นเอง
“หลักการของการเล่นที่ช่วยส่งเสริมพัฒนาการคือ การเล่นที่เหมาะสมร่วมกับ ของเล่นที่ดี ครับ”
ลักษณะการเล่นที่เหมาะสมเป็นอย่างไร ?
- คุณพ่อคุณแม่จะต้องจัดสิ่งแวดล้อมรอบๆ ตัวและอุปกรณ์ในการเล่นของลูกให้ปลอดภัย
- จัดสิ่งแวดล้อมและอุปกรณ์การเล่นให้ลูกสามารถเล่นได้อย่างอิสระตามความคิดและจินตนาการของลูก โดยมีคุณพ่อคุณแม่คอยสังเกตการและให้ความช่วยเหลือเมื่อลูกต้องการ คอยตอบคำถามลูกเมื่อจำเป็น และแสดงความยินดีเมื่อลูกทำสำเร็จ
- การเล่นควรมีความสอดคล้องและซับซ้อนเหมาะสมตามลำดับพัฒนาการของลูกในแต่ละวัย ไม่ง่ายเกินไปและไม่ซับซ้อนจนเกินไป
- ให้ลูกเล่นของเล่นทีละอย่าง ไม่เล่นของเล่นหลายๆ อย่างพร้อมกันเพราะจะทำให้ลูกสับสนวอกแวกได้
- เปิดโอกาสให้เด็กได้คิด จินตนาการ แก้ไขปัญหาการเล่นต่างๆ ด้วยตัวเด็กเอง ไม่บังคับหรือตั้งเป้าหมายมากจนเกินไปซึ่งอาจปิดกั้นจินตนาการ ความคิดสร้างสรรค์ของลูกๆ ได้
ลักษณะ ของเล่นที่ดี เป็นอย่างไร ?
ของเล่นที่ดี ต้องเป็นของเล่นเหมาะสมตามวัย ไม่ง่ายเกินไปและไม่ยากหรือซับซ้อนเกินวัย เป็นของเล่นที่กระตุ้นประสาทสัมผัส พัฒนาความคิดสร้างสรรค์ และกระตุ้นจินตนาการของลูกๆ นั่นเองครับ
ของเล่นแบบไหน เหมาะสำหรับ เด็กอายุ 0 – 3 เดือน
ในเด็กอายุ 0 – 3 เดือนนั้น อย่างที่เราทราบกันดีว่าเด็กจะยังไม่ค่อยรู้เรื่องอะไร การเล่นที่เหมาะสมในเด็กวัยนี้จึงเป็นการเล่นที่ช่วยกระตุ้นประสาทสัมผัสทั้ง 5 ของเด็ก ก็คือ รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส นี่ละครับ การกระตุ้นประสาทสัมผัสเหล่านี้จะช่วยพัฒนาการของเด็กในทุกๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็นพัฒนาการด้านกล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา พัฒนาด้านกล้ามเนื้อมัดใหญ่และการเคลื่อนไหว พัฒนาการด้านการรับรู้และการใช้ภาษา พัฒนาการด้านการช่วยเหลือตัวเองและเข้าสังคม รวมทั้งพัฒนาการอารมณ์และจิตใจด้วย
ส่วนของเล่นที่ดีในวัยนี้ที่สำคัญที่สุดก็คือคุณพ่อคุณแม่นั่นเองครับ ไม่ว่าจะเป็นใบหน้า น้ำเสียง และสัมผัสของคุณพ่อคุณแม่ นอกจากนั้นยังมีของเล่นบางอย่างที่มีประโยชน์ เช่น กรุ๊งกริ๊ง โมบาย เป็นต้นครับ
ของเล่นที่กระตุ้นประสาทสัมผัสทั้ง 5 ของเด็ก
1. ประสาทสัมผัสด้านการมองเห็น
เด็กวัยแรกเกิดจะยังมองไม่ค่อยเห็นดีเท่าไร ลักษณะการมองเห็นเหมือนคนสายตาสั้น และยังมองเห็นทุกอย่างเป็นสีขาวดำอยู่ คุณพ่อคุณแม่จึงควรพูดคุยเล่นกับลูกในระยะใกล้ๆ ไม่เกิน 30 ซม.เพื่อให้ลูกมองเห็นและสังเกตการเคลื่อนไหว แต่พออายุ 1 – 2 เดือนขึ้นไป เด็กก็จะเริ่มมองเห็นสีสันต่างๆ มากขึ้น รวมทั้งเริ่มมองได้ไกลและชัดขึ้น คุณพ่อคุณแม่จึงสามารถหาของเล่นที่มีสีสันสดใสชัดเจนมาเล่นกับลูกในวัยนี้ได้นั่นเองครับ
2. ประสาทสัมผัสด้านการได้ยิน
สิ่งที่สำคัญที่สุดคือเสียงของคุณพ่อคุณแม่ครับ คุณพ่อคุณแม่ควรพูดคุยกับลูกตลอดเวลาเพื่อกระตุ้นประสาทสัมผัสการได้ยิน ให้เด็กคุ้นชินกับเสียงของคุณพ่อคุณแม่ นอกจากเสียงของพ่อแม่แล้ว ของเล่นบางอย่างที่มีเสียง เช่น กรุ๊งกริ๊ง หรือตุ๊กตาที่มีเสียงก็พอช่วยได้ นอกจากนั้นเสียงเพลงต่างๆ ไม่ว่าจะคุณพ่อคุณแม่ร้องเองหรือเปิดเพลงให้ลูกฟัง ก็จะเป็นการช่วยกระตุ้นประสาทสัมผัสการได้ยินของลูก รวมทั้งฝึกให้ลูกรับรู้จังหวะด้วยนั่นเองครับ
3. ประสาทสัมผัสด้านการได้กลิ่น
เด็กจะมีการตอบสนองต่อกลิ่นต่างๆ ในเด็กแรกเกิดนั้นเด็กยังไม่สามารถมองเห็นได้ดี ดังนั้น เด็กจะจดจำคุณพ่อคุณแม่ได้จากกลิ่น เด็กจะคุ้นชินกับกลิ่นของคุณพ่อคุณแม่ได้เป็นอย่างดี กลิ่นจึงเป็นตัวกระตุ้นประสาทสัมผัสอย่างหนึ่งนั่นเอง
4. ประสาทสัมผัสด้านการสัมผัส
เด็กแรกเกิดจะรับรู้ถึงการสัมผัสของคุณพ่อคุณแม่จากการอุ้มเป็นหลัก การสัมผัสที่นุ่มนวลก็จะช่วยให้ลูกผ่อนคลายและสงบ พอโตขึ้นมาหน่อย การหยอกล้อเล่นกับลูกด้วยวิธีการสัมผัสต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการจั๊กจี้ การเล่นปูไต่ หรือการนวดตามแขนขาและลำตัว ก็ถือเป็นการกระตุ้นประสาทสัมผัสที่ดี และช่วยเสริมสร้างความสัมพันธ์กับคุณพ่อคุณแม่ด้วยครับ
5.ประสาทสัมผัสด้านการรับรส
ในวัยแรกเกิดนี้ ในส่วนของการรับรสอาจจะยังไม่มีตัวกระตุ้นอะไรมากมาย เพราะลูกรับรสจากแค่นมแม่เท่านั้น ยังไม่แนะนำให้มีการรับประทานอาหารอื่นๆ นอกเหนือจากนมแม่ครับ
จะเห็นว่าในเด็ก 0 – 3 เดือนนั้น ถึงแม้ลูกจะยังไม่ค่อยรู้เรื่อง แต่การเล่นที่เหมาะสม และสิ่งแวดล้อมที่ดีล้วนมีส่วนช่วยในการกระตุ้นพัฒนาการของลูกทั้งนั้น รวมทั้งทำให้ลูกเกิดความฉลาดในการเล่น (Play Quotient) ซึ่งเด็กที่มีความฉลาดในการเล่น จะสามารถนำการเล่นไปประยุกต์ใช้กับประสบการณ์ส่วนตัว ประยุกต์ใช้กับความรู้และจินตนาการ ส่งผลให้เด็กมีพื้นฐานที่จะเอาตัวรอด ใช้ชีวิตและประสบความสำเร็จในอนาคตได้
ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่อย่าลืมที่จะให้ความสำคัญการการเล่นที่ดี และสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสมกับลูกกันนะครับ
เลี้ยงลูกให้ เก่ง ดี มีสุข ไปกับเรา คลิกติดตามที่
ติดตามเคล็ดไม่ลับ เลี้ยงลูกตามหลักการแพทย์ กับคุณหมอทัศนพงษ์
ได้ที่เพจ คุณหมอพ่อลูกอ่อน “Doctor Daddy”
บทความที่น่าสนใจอื่นๆ
พัฒนาการเด็ก 1 เดือน ลูกมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง แม่ต้องรู้!