6 เรื่องที่พ่อแม่ต้องเข้าใจ เมื่อ ทารกเป็นหวัด

เมื่อ ทารกเป็นหวัด รู้ไหมว่าเด็กแต่ละคนมีโอกาสป่วยเป็นหวัดได้บ่อยครั้งต่างกัน และพ่อแม่มักคิดว่าลูกจะป่วยเป็นหวัดก็แค่ปีละครั้งเฉพาะหน้าฝนเท่านั้น ความจริงคือเด็กทุกคนสามารถป่วยเป็นหวัดได้ตลอดปี ซึ่งที่เป็นแบบนี้ก็เนื่องมาจากเด็กแต่ละคนมีภูมิคุ้มกันโรคไม่เหมือนกัน ทีมงาน Amarin Baby & Kids มีเรื่องที่พ่อแม่ควรรู้เมื่อ ลูกเป็นหวัด มาให้ทราบกันค่ะ

เมื่อ ทารกเป็นหวัด – โรคหวัดคืออะไร?

โรคหวัด (Common cold) ที่เราจะพูดกันถึงนี้คือโรคหวัดธรรมดาที่ไม่ว่าจะเป็นเด็กหรือผู้ใหญ่ก็สามารถเจ็บป่วยได้เหมือนกันโดยเฉพาะกับเด็กๆ ที่มักพบว่าป่วยเป็นหวัดได้บ่อยถึงปีละ 6-8 ครั้ง ที่เป็นเช่นนี้ก็เพราะว่าเด็กมีภูมิคุ้มกันโรคต่ำกว่าผู้ใหญ่ จึงทำให้ ทารกเป็นหวัด ได้บ่อย และอย่างที่บอกค่ะว่าโรคหวัดสามารถเกิดขึ้นได้ตลอดทั้งปี ไม่ใช่เฉพาะกับหน้าฝน หรือหน้าหนาวเท่านั้น

Must Read >> ไข้ หรือ ตัวร้อน เรื่องที่พ่อแม่ต้องรู้ และดูอาการลูกให้เป็น!!

โรคหวัดมักเกิดจากการติดเชื้อไวรัส ที่ทำให้เกิดการอักเสบของอวัยวะระบบทางเดินหายใจ ซึ่งไวรัสที่พบว่าก่อโรคหวัด ก็คือ กลุ่มไรโนไวรัส (Rhinoviruses) และ โคโรนาไวรัส(Coronaviruses)

ทารกเป็นหวัด มีอาการอย่างไร?

เมื่อ ทารกเป็นหวัด พ่อแม่มือใหม่มักมีความสับสนปนไม่แน่ใจว่าลูกเป็นหวัดธรรมดา หรือเป็นไข้หวัดใหญ่ สำหรับโรคหวัด สามารถสังเกตอาการได้ดังนี้…

• เด็กที่ป่วยเป็นหวัดธรรมดา มักจะไม่มีอาการรุนแรงมาก
• เด็กจะมีไข้ แต่ไม่สูง คือเมื่อวัดไข้อุณหภูมิร่างกายมักจะไม่เกิน 38 องศาเซลเซียส
• เด็กจะมีอาการปวดศีรษะ ปวดเมื่อยเนื้อตัว
• เด็กจะมีน้ำมูกใส คัดจมูก และมีการจาม
• เด็กจะมีอาการไอ และเจ็บคอ
• เด็กบางคนอาจมีอาการท้องเสียร่วมด้วย

ไข้หวัดธรรมดา จากการติดเชื้อไวรัส มักจะทำให้ลูกมีไข้ คัดจมูก น้ำมูกไหล เจ็บคอ ส่วนใหญ่เป็นอยู่ประมาณ 5-7 วัน แล้วก็จะค่อยๆ มีอาการดีขึ้นจนหายเป็นปกติ โดยส่วนใหญ่เมื่อ ทารกเป็นหวัด แล้วไปพบคุณหมอหากเป็นไม่มาก อาจได้รับยามาทานต่อที่บ้าน ซึ่งมักจะเป็นยาลดไข้สำหรับเด็กเพื่อช่วยบรรเทาอาการไข้

สำหรับโรคหวัดที่เกิดขึ้นกับลูกเล็กๆ นั้น พ่อแม่สามารถดูแลรักษาอาการหวัดให้ลูกดีขึ้นจนหายจากหวัดได้ ซึ่ง แพทย์หญิงปุษยบรรพ์ สุวรรณคีรี กุมารแพทย์โรคระบบทางเดินหายใจและเวชบำบัดวิกฤต จากเพจ Dr.Pam book club⁽¹⁾ ได้ให้ความรู้พ่อแม่ในการดูแลลูกเล็กเมื่อ ลูกป่วยเป็นหวัด ให้ได้เข้าใจกันอย่างถูกต้อง มีดังนี้

6 เรื่องที่พ่อแม่ต้องเข้าใจเมื่อ ทารกเป็นหวัด

1. เด็กเล็กหายใจทางจมูกเท่านั้น

เด็กเล็กนั้น โดยเฉพาะเด็กที่อายุน้อยกว่า 2 ปี ลิ้นจะมีขนาดใหญ่ เมื่อเทียบกับช่องปาก เพราะฉะนั้น เขาจะหายใจผ่านจมูก มากกว่า 90%  และเหตุนี้แม้เราจะคิดว่าการเป็นหวัด เป็นเพียงการเจ็บป่วยเพียงเล็กน้อยในผู้ใหญ่  แต่สำหรับเด็กเล็กนั้นการเป็นหวัด ทำให้ทรมาณมากทีเดียว เพราะการที่เยื่อบุจมูกบวมขึ้นเพียงแค่ 1 มิลลิเมตรอาจทำให้การต้านทานอากาศเพิ่มขึ้น หายใจเอาลมเข้าไปยากขึ้น ถึง 16 เท่า

หัวใจสำคัญของการรักษาโรคหวัดในเด็ก ก็คือ nose care  พ่อแม่สามารถช่วยลูกด้วยการหยดน้ำเกลือเพื่อชะล้างน้ำมูกที่อยู่ในโพรงจมูกอันกว้างขวาง และน้ำมูกหลังลำคอที่ทำให้เกิดเสียงครืดคราด

ควรหยดน้ำเกลือในจมูกตอนไหน ? จริงๆ ทำได้บ่อยเท่าที่ต้องการเพราะไม่ได้มีอันตรายอะไร แต่อย่างน้อย ถ้าแม่ไม่อยากทำ หรือทำยาก ไม่ถนัดคือต้องหยดให้ลูกก่อนนอน

2. ถึงจะมีไข้ แต่ถ้ายังยิ้มได้ กินนมได้ ถือว่าอาการไม่น่าห่วง

พ่อแม่ส่วนใหญ่มักจะกังวลกับการมีไข้ของลูก หมอจะบอกว่า “ไข้” เป็นกระบวนการตอบสนองต่อเชื้อโรคตามธรรมชาติของร่างกายไม่ว่าติดเชื้อใดๆ ก็จะมีไข้ ซึ่งแปลได้ว่ามีการทำงานของภูมิคุ้มกันเกิดขึ้นแล้ว การมีไข้ ทำให้เด็กไม่สบายตัว พ่อแม่สามารถช่วยลูกได้ด้วยการเช็ดตัว เพราะทำให้สบายตัวได้ทันที การเช็ดตัวที่ถูก คือเอาผ้าชุบน้ำ บิดให้หมาดและถูโดยออกแรงเล็กน้อย เพื่อให้เส้นเลือดใต้ผิวหนังขยายตัว จะได้ระบายความร้อนออกไปเช็ดสวนกับรูขุมขน

ส่วนยาลดไข้ให้กินได้ตามความเหมาะสม ถ้าให้ดีแม่มือใหม่ควรซื้อปรอทวัดไข้ไว้ที่บ้าน เพราะการจับหน้าผากด้วยมือไม่แม่นยำ ถ้าไข้สูง (>38.2C) ให้กินยาลดไข้ก็จะช่วยให้ไข้ลดเร็วขึ้นค่ะ แต่ถ้าไข้ต่ำๆ แค่เช็ดตัวก็เอาอยู่แล้วค่ะ

3. น้ำเกลือหยดจมูกไม่ทำให้สำลัก และต้องไม่มีน้ำมูกไหลออกจากจมูกอีกฝั่ง เพราะไม่เหมือนการล้างจมูก

สิ่งที่หมอจะให้คู่กับยาลดไข้ เวลาเด็กเป็นหวัดคือน้ำเกลือเอาไว้หยดจมูก น้ำเกลือหยดจมูกไม่เหมือนเอาน้ำเกลือมาล้างจมูก (nasal irrigation) นะคะ

น้ำเกลือหยดจมูก มักใช้ในเด็กเล็กที่ยังนั่งเองไม่ได้ ไม่แนะนำให้ “ล้างจมูก” ในเด็กที่อายุน้อยกว่า 6 เดือน เพราะเขายังกลั้นหายใจตามจังหวะการพ่นน้ำเกลือเข้าจมูกไม่ได้ พ่อแม่มักจะถามว่าเด็กจะสำลักมั้ยถ้าเพียงแต่หยดลงไป 2-3 หยดต่อข้าง น้ำเกลือไม่ลงมาถึงกล่องเสียงหรือหลอดลมค่ะ ไม่สำลักหยดได้ค่ะ เด็กอาจจะร้องไห้ปกติอยู่แล้ว แต่หลังจากหยดน้ำเกลือ เขาจะรู้เลยว่าหายใจสบายขึ้น ถ้าพ่อแม่ทำบ่อยๆ ลูกจะเรียนรู้ไปเองค่ะ

อ่านต่อ >> “6 เรื่องที่พ่อแม่ต้องเข้าใจ เมื่อลูกเป็นหวัด” หน้า 2