ตู้ยาสามัญประจำบ้านสำหรับลูกน้อยต้องมีอะไรบ้าง?

4. ถ้าเด็กเป็นหวัดลงคอคือ น้ำมูก หรือเสมหะข้นเขียว หรือเหลือง เจ็บคอ ให้ใช้ เพพนนิซิลโลน ชนิดน้ำเชื่อมแห้ง (ขนาด 2 แสนยูนิตหรือ 125 มิลลิกรัม ต่อ 1 ช้อนชา ราคา 8-10 บาทต่อ 2 ออนซ์ หรือใช้แอมซิลลิน ชนิดน้ำเชื่อมแห้ง ขนาด 125 มิลลิกรัม ต่อ 1 ช้อนชา ราคา 13-15 บาทต่อ 2 ออนซ์ (ฆ่าเชื้อหวัดลงคอได้มากชนิดกว่าแต่แพงหน่อย) เวลาซื้อควรเลือกยาที่เป็นผงร่วน ไม่ควรซื้อยาที่เกาะกันเป็นก้อนแข็ง หรือหรือยาที่หมดอายุแล้ว

ยาทั้งสองชนิดนี้เป็นยาปฏิชีวนะ มีฤทธิ์ไปฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ซึ่งเป็นเชื้อที่มาแทรกซ้อนโรคหวัด ซึ่งเกิดจากเชื้อไวรัส (ซึ่งหายได้เอง) ทำให้คอหรือหลอดลม หรือ ปอดอักเสบที่เราเรียกกันว่า หวัดลงคอ หรือ ลงปอดนั่นเอง ดังนั้น การจะใช้ยานี้ให้ได้ผล จะต้องกินตามขนาดอย่างเคร่งครัด และต้องกินให้ติดต่อจนอาการหายสนิทจริงๆ ไม่เช่นนั้น นอกจากเชื้อจะไม่ตายแล้ว ยังอาจจะดื้อยา รักษายากขึ้นไปอีก ประกอบกับยาที่เป็นน้ำเชื่อมแห้งนี้ เมื่อเติมน้ำลงไปผสมเป็นน้ำเชื่อมแล้ว (ต้องใช้น้ำต้มสุกเย็นแล้ว หรือถ้าไม่มีก็ใช้น้ำที่สะอาดจริงๆ เติมให้ถึงขีดที่เขากำหนดไว้ เขย่าจนเข้ากันดี บางชนิดอาจละลายเป็นน้ำใส บางชนิดอาจเป็นยาน้ำแขวนตะกอน ดูขุ่นแต่ก็ต้องเขย่าให้เข้ากันอย่างทั่วถึงทุกครั้งก่อนกินยา) ควรเก็บไว้ในที่เย็น เช่น ตู้เย็น (ไม่ต้องใส่ช่องที่เย็นจัด) หรือห่อถุงพลาสติกให้แน่น แช่ไว้ในตุ่มหรือโอ่งน้ำ ก็ได้ และไม่ควรเก็บไว้เกิน 7 วัน เพราะยาจะเสื่อมคุณภาพใช้รักษาไม่ได้ผล และยาบางชนิดที่เสีย อาจจะมีอันตรายด้วย ดังนั้น เมื่อเติมน้ำแล้ว ต้องกินตามขนาดให้ติดต่อจนหมดขวดทุกครั้ง

ขนาดที่ใช้

เด็กอายุต่ำกว่า 6 เดือน กินแอมพิซิลลิน ครั้งละ 1/ 4 – 1/ 2 ช้อนชา หรือ เพนนิซิลลิน ครั้งละ 1/ 4 ช้อนชา

เด็กอายุ 1-2 ขวบ กินแอมพิซิลลิน ครั้งละ 1 ช้อนชา หรือ ยาเพนนิซิลลิน ครั้งละ 1 ช้อนชา

เด็กอายุ 3-4 ขวบ กินแอมพิซิลลิน ครั้งละ ช้อนชาครึ่ง หรือ ยาเพนนิซิลลิน ครั้งละ ช้อนชาครึ่ง

เด็กอายุ 5-7 ขวบ กินแอมพิซิลลิน ครั้งละ 2 ช้อนชา หรือ ยาเพนนิซิลลิน ครั้งละ ช้อนชาครึ่ง

เด็กอายุ 7-10 ขวบ กินแอมพิซิลลิน ครั้งละ 3 ช้อนชา หรือ ยาเพนนิซิลลิน ครั้งละ 2 ช้อนชา

ทั้งหมดนี้ให้กินวันละ 4 ครั้ง ก่อนอาหาร 1 ชั่วโมง เช้า กลางวัน เย็น และก่อนเข้านอน สำหรับเด็กโตที่พอกลืนยาเม็ดได้ อาจจะใช้ชนิดเม็ดของเพนนิซิลลินวี หรือ แอมพิซิลลิน ขนาด 2 แสนยูนิตหรือ 125 มิลลิกรัม ซึ่ง 1 เม็ด เท่ากับ 11 ช้อนชา ของชนิดน้ำเชื่อมแห้ง โดยใช้ขนาดเท่ากัน ราคาเพนนิซิลลิน ราคาประมาณ 2-3 เม็ด ต่อ1 บาท แอมพิซิลลิน เม็ดละ 1 บาท

ทั้งเพนนิซิลลินและแอมพิซิลลิน นอกจากจะรักษาหวัดลงคอ ดังกล่าวมาแล้วนี้ยังใช้รักษา แผล ฝี หนอง ตาแดง และหูอักเสบ (มีน้ำหนวก ปวดหู) ได้อีกด้วย โดยใช้ขนาดเท่ากัน และต้องกินให้ติดต่อจนอาการหายสนิทเช่นกัน

นอกจากนี้ ยังต้องระวัง เพราะบางคนอาจแพ้ยาเพนนิซิลลิน และแอมพิซิลลิน โดยจะมีผื่นแดงคันคล้ายเป็นลมพิษ แน่นหน้าอก หอบ เหนื่อย ใจสั่น ถ้ามีอาการแพ้ยาต้องหยุดยาทันที แล้วไปหาหมอ

5. เด็กที่มีอาการท้องอืดแน่นท้องควรใช้ทิงค์เจอร์มหาหิงคุ์ หรือ เหล้าสะระแหน่ ขององค์การเภสัชกรรม ขวดละ 2-2.50 บาท เท่านั้น ใช้ได้ผลดี และปลอดภัยกว่ายาแก้เด็กท้องเฟ้อ ที่เขาโฆษณาขายกันด้วย โดยใช้ทาบางๆ บริเวณหน้าท้องมีอาการ ถ้ายังไม่หาย อาจใช้เหล้าสะระแหน่ หยดใส่น้ำให้กินก็ได้ (ทิงค์เจอร์มหาหิงคุ์ ไม่ควรให้กิน) โดยให้ขนาด ดังนี้

เด็กแรกเกิด ถึง 2 ขวบ ให้ครั้งละ 2 หยด

เด็ก 6 เดือน – 2 ขวบ ให้ครั้งละ 4 หยด

เด็ก 2-5 ขวบ ให้ครั้งละ 8 หยด

เด็ก 5-10 ขวบ ให้ครั้งละ 12 หยด

ทั้งหมดนี้ ใช้หยดใส่น้ำจำนวนเท่าที่ประมาณว่า เด็กจะกินได้หมดผสมให้เข้ากัน ให้กินวันละ 3 ครั้ง ห่างกันสัก 4-6 ชั่วโมง จนอาการหาย

6. เมื่อเด็กมีอาการท้องเสียต้องสังเกตดูว่า เด็กถ่ายอย่างไร ถ้าถ่ายเหลวๆ หรือเป็นน้ำบ้าง แต่วันหนึ่งไม่ถึง 10 ครั้ง แต่ละครั้งไม่มากผิดปกติ ไม่อาเจียนมากมายอะไรนัก ควรให้งดนมและอาหารทุกชนิด อย่าสงสารลูกในทางที่ผิด เพราะนมหรืออาหารที่กินเข้าไปตอนนี้ มันไม่มีประโยชน์อะไรสำหรับเด็กเลย กินเข้าไปเท่าไหร่ก็ถ่ายออกหมด เพราะกระเพาะลำไส้ตอนนี้ มันไม่ยอมรับอาหารแล้ว เราควรจะหายาแก้ท้องเสีย ขององค์การเภสัชกรรม ชื่อโอ.อาร์.เอส. (O.R.S.) ติดตู้ยาประจำบ้านเอาไว้ เมื่อเด็ก (ผู้ใหญ่ก็ใช้ได้) ท้องเสีย ก็ผสมยานี้ตามวิธี ซึ่งมีไว้ละเอียดแล้วบนซองให้กินแทนนมและอาหาร ควรจะกินน้ำที่ผสมนี้ ขนาดพอๆ กับปริมาณของน้ำที่เสียออกไป ทั้งจากการถ่ายและอาเจียน ถ้าปฏิบัติอย่างที่ว่านี้แล้วภายใน 2 วัน ยังไม่ดีขึ้น ก็ควรรีบพาไปหาหมอ หากไม่มี โอ.อาร์.เอส. ก็ใช้น้ำสุก 1 ขวดแม่โขงกลม ผสมกับเกลือแกง ครึ่งช้อนกาแฟ (ช้อนคาว) และน้ำตาลทราย 2 ช้อนโต๊ะ (ช้อนชา) แทนก็ได้

• ถ้าเด็กถ่ายมากถึงขนาดวันหนึ่งเป็น 10 ครั้งขึ้นไป และถ่ายออกครั้งละมากๆ โดยเฉพาะถ้าถ่ายออกมาลักษณะเหมือนน้ำซาวข้าว หรือถ่ายเป็นมูกเลือด มีไข้สูง อาเจียนมาก ต้องรีบพาไปหาหมอทันที แต่ถ้าถ่ายเป็นมูกกะปริดกะปรอย ปวดเบ่งเวลาถ่าย (อาจร้องเวลาถ่าย) และไม่สะดวกที่จะพาไปหาหมอทันที ก็ให้กินยาแอมพิซิลลิน ตามขนาดและวิธีที่กล่าวมาแล้วดูสัก 2-3 วัน ถ้าดีขึ้นก็ให้กินติดต่อจนหายขาด (ประมาณ 7-10 วัน) ถ้าไม่ดีขึ้นก็ต้องรีบพาไปหาหมอเหมือนกัน

อ่านต่อ >> “ยาสำหรับเด็กที่ควรมีไว้ประจำบ้าน” คลิกหน้า 3