การหัดลูกให้นั่งกระโถนควรดูความพร้อมของลูกเป็นสำคัญ ไม่ควรเร่งหรือบังคับ เพราะลูกอาจต่อต้านจนทำให้กลายเป็นปัญหาอั้นการขับถ่ายเด็กแต่ละคนทำได้เร็วช้าต่างกัน โดยส่วนใหญ่ทำได้ในช่วงวัย 2 – 3 ขวบ การสังเกตความพร้อม ได้แก่การที่ลูกสามารถกลั้นฉี่ได้นานกว่า 2 ชั่วโมงโดยผ้าอ้อมไม่แฉะ หรือมีการขับถ่ายเป็นเวลาตรงกันทุกวัน เช่น หลังมื้ออาหาร การแสดงท่าเบ่ง หรือเดินไปหามุมเงียบเพื่อทำธุระ ทำท่ารังเกียจผ้าอ้อมที่เลอะหรือแสดงอาการรังเกียจกลิ่นเหม็นของอึ อยากใส่กางเกงใน ไม่อยากใส่ผ้าอ้อมอีกต่อไป แสดงความสนใจการใช้ห้องน้ำของผู้ใหญ่หรือเด็กโตโดยขอตามเข้าไปดู และพยายามเลียนแบบถ้าหากลูกเริ่มมีลักษณะต่างๆ ดังกล่าว อาจเป็นสัญญาณไฟเขียวให้คุณแม่ลองฝึกลูกได้
การฝึกควรเริ่มทำในช่วงที่ลูกไม่เจ็บป่วยหรือมีความเครียดจากสาเหตุอื่น โดยอาจชวนลูกไปเลือกซื้อกระโถนด้วยกัน แล้วเอามาซ้อมนั่งเล่นไปก่อนเช่น นั่งเล่นเวลาดูทีวีหรืออ่านหนังสือ หาหนังสือที่เกี่ยวกับการใช้ส้วมหรือกระโถนมาอ่านให้ฟัง การให้ลูกเล่นสมมติกับตุ๊กตา เช่น ให้ตุ๊กตานั่งกระโถน หมั่นพูดชื่นชมหรือพูดแง่บวกเกี่ยวกับการใส่กางเกงในหรือการใช้ส้วมว่าจะได้เลียนแบบเหมือนพ่อแม่ หลานของหมอเองทำได้สำเร็จตอนเข้าเรียนอนุบาล เพราะเลียนแบบเพื่อน กลัวอายเพื่อน หากจะฝึกให้ลูกนั่งส้วมต้องมีที่นั่งกันเด็กหล่นและที่รองขาเพื่อเพิ่มความมั่นใจ ให้ลูกใส่กางเกง ในที่ดึงลงได้ง่ายเวลาปวด หากลูกทำได้สำเร็จให้พูด ชื่นชม และถือโอกาสสอนเรื่องการทำความสะอาด และการล้างมือหลังใช้ส้วมทุกครั้ง แต่ถ้าหากลูกต่อต้าน อย่าฝืนหรือตำหนิ เพราะต้อง ไม่ลืมว่าการนั่งส้วมได้เร็วไม่ได้บอกถึงความฉลาดของเด็ก ปล่อยให้เป็นไปตามธรรมชาติดีที่สุดค่ะ
บทความโดย: แพทย์หญิงสุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ กุมารแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญ ด้านทารกแรกเกิด