ลูกตัวเล็กเพราะอะไร

เขาไปเนิร์สเซอรี่ ครูที่ดูแลก็บอกว่า ลูกกินอาหารได้ดี แต่ลูกยังดูตัวเล็ก สูง 80 เซนติเมตร แต่น้ำหนักไม่เคยเกิน 11 กิโลกรัม และเวลากินอิ่มทีไร หน้าท้องจะแข็ง ดูสุขภาพไม่ดี อยากทราบว่าจะมีปัญหาอะไรหรือเปล่า และดิฉันควรแก้ปัญหานี้อย่างไรดีคะ
ลูกอายุ 1 ขวบ 9 เดือน น้ำหนัก 11 กิโลกรัม (อยู่เปอร์เซ็นต์ไทล์ที่ 40) สูง 80 เซนติเมตร (อยู่เปอร์เซ็นต์ไทล์ที่ 25) ถ้าการวัดไม่ผิดพลาด ลูกน่าจะดูเป็นเด็กจ้ำม่ำ แต่เขากลับตัวเล็กกว่าเด็กวัยเดียวกัน โดยไม่ได้เข้าข่ายเด็กขาดโกร๊ธฮอร์โมน (ต้องต่ำกว่าเปอร์เซ็นต์ไทล์ที่ 3) คงต้องดูว่าคุณพ่อคุณแม่ คุณปู่ย่า คุณตายาย มีรูปร่างเป็นอย่างไร ถ้ารูปร่างเล็กเหมือนกันก็อาจมาจากพันธุกรรม แต่ถ้าทุกคนในครอบครัวสูงกันหมด ต้องมาพิจารณาว่าที่ลูกไม่สูงเป็นจากสาเหตุใด เช่น
• ที่คุณแม่เล่าว่า “ดูสุขภาพไม่ดี” หมายถึงอย่างไร หมอคงต้องถามเพิ่มเติมว่า ลูกเจ็บป่วยบ่อยหรือไม่ อาจเพราะเป็นเด็กเนิร์สเซอรี่ ทำให้มีโอกาสติดเชื้อง่าย ประกอบกับการที่เป็นเด็กกินนมวัว โยเกิร์ต ทำให้เป็นโรคภูมิแพ้ มีอาการเป็นหวัด ลำไส้อักเสบ หลอดลมอักเสบ ปอดอักเสบได้บ่อย เมื่อไม่สบาย จะทำให้การเจริญเติบโตหยุดชะงัก อาจมีอาการนอนกรนเนื่องจากต่อมอะดีนอยด์และทอนซิลโต ทำให้นอนหลับไม่สนิท เมื่อนอนไม่ดี หลับไม่ลึกโกร๊ธฮอร์โมนจะหลั่งได้ไม่เต็มที่ วิธีแก้ไขคือ ควรฉีดวัคซีนป้องกันโรคหวัด ปอดอักเสบ ไข้หวัดใหญ่ ลองงดนมวัวและตัวกระตุ้นอาการภูมิแพ้ อาจทำให้ป่วยน้อยลง เจริญเติบโตได้ดีขึ้น
• ภาวะโภชนาการไม่ถูกต้องเหมาะสม เช่น กินอาหารไม่มีประโยชน์ กินขนมขบเคี้ยว กินจุบจิบ เมื่อไม่ได้สารอาหารที่ดีมีประโยชน์ ก็ทำให้ร่างกายเจริญเติบโตไม่ดีเท่าที่ควร คุณแม่ควรเลือกแต่อาหารที่มีประโยชน์ ของไม่มีประโยชน์ก็ไม่ควรให้กิน เพราะจะไปแย่งพื้นที่ในกระเพาะอาหารโดยไม่จำเป็น
• เป็นภาวะปกติของเด็กเอง ทั้งที่กินอาหารถูกต้องทุกอย่าง สุขภาพแข็งแรงดี แต่มีการเติบโตที่เป็นแบบแผนของตัวเอง บางช่วงโตช้า แต่บางช่วงก็โตเร็ว ตอนนี้ลูกอาจอยู่ในช่วงโตช้า มีการเผาผลาญพลังงานค่อนข้างมาก เป็นเด็กที่ใช้พลังงานตลอดเวลา กรณีนี้จึงไม่ต้องวิตกกังวล อีกไม่นานก็จะโตทันคนอื่นได้เองค่ะ
ส่วนเรื่องท้องแข็ง ถ้าไม่ได้มีปัญหาท้องผูก อุจจาระแข็ง และคุณหมอประจำตัวของลูกเคยตรวจท้องดูแล้ว ไม่พบว่ามีอวัยวะใดโตผิดปกติ เช่น ตับ ม้าม ไต ก็ไม่น่าจะมีปัญหาอะไร อาจเป็นเพราะกล้ามเนื้อหน้าท้องบาง โตขึ้นก็จะดีขึ้นเองแต่ถ้าไม่เคยปรึกษาเรื่องนี้กับคุณหมอก็ควรให้คุณหมอช่วยตรวจดูได้ค่ะ

บทความโดย: แพทย์หญิงสุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ กุมารแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญด้านทารกแรกเกิด