เมื่อสมองได้คิด ลูกก็ควบคุมตัวเองได้ “วัยเตาะแตะ 1-3 ขวบ เริ่มมีพัฒนาการหลายอย่างที่ดูจะเอาแต่ใจตัวเอง “ไม่” ตลอดเวลา บอกให้ไปซ้ายจะไปขวา บอกให้หยุดจะยิ่งทำ เดี๋ยวก็ปาข้าวของ เล่นเลอะเทอะ หรือพอพูดกันไม่รู้เรื่องก็กรี๊ด ก็กัด ซึ่งหลายครั้งพ่อแม่ผู้ปกครองจะคิดว่าเด็กทำไปเพราะไม่รู้เรื่อง แต่จริงๆ แล้วเราสามารถฝึกให้ลูกน้อยใช้สมองส่วนบริหารขั้นสูง เรียนรู้วิธีควบคุมตัวเองได้” จากประสบการณ์ฝึกเด็กๆ ในการศึกษาวิจัย ดร.วสุนันท์ ชุ่มเชื้อ อาจารย์ประจำและผู้เชี่ยวชาญการส่งเสริมการพัฒนาสมองและกระบวนการรู้คิดในเด็ก สถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล จะมีวิธีฝึกสมองเด็กเล็กๆ ได้อย่างไรบ้าง มาดูกันค่ะ
ธรรมชาติลูกเตาะแตะยั้งตัวเองไม่เป็น แต่ฝึกสมองเรียนรู้จัดการตัวเองได้
“พัฒนาการของวัย 1-3 ขวบ ที่พ่อแม่ผู้ปกครองส่วนใหญ่คิดว่าเด็กทำไปเพราะไม่รู้เรื่อง พูดหรือบอกเขาก็ไม่ฟัง และอาจจะปล่อยให้ลูกทำไป หรือถ้าพูดไม่ฟังมากๆ ก็อาจมีการดุ หรือตีกันบ้าง แต่จริงๆ แล้วสามารถใช้การฝึกสมองส่วนบริหารขั้นสูงมาช่วยให้ลูกน้อยจัดการตัวเองได้ค่ะ
“ถ้ายิ่งบอกว่า “อย่าวิ่ง” “อย่าปา” “อย่ากรี๊ด” เด็กจะยิ่งทำ เพราะธรรมชาติของเด็กเล็กวัยนี้จะได้ยินคำสุดท้าย และสิ่งสำคัญคือ เขาไม่รู้ว่าเขาจะควบคุมตัวเองอย่างไร สิ่งที่ผู้ปกครองควรทำคือ บอกวิธีหยุดด้วยตัวเอง ลูกจะจดจำ (Working Memory) ยับยั้งตัวเอง (Inhibit) มีความคิดยืดหยุ่น ตัดสินใจใหม่ (Shifting) และเกิดการเรียนรู้ (Learning) ว่าครั้งต่อไป ถ้าได้ยินคำนี้และท่าทางแบบนี้ เขาควรจะทำตัวอย่างไร”