พัฒนาการเด็กวัยเตาะแตะ

ฝึกลูกพูด …เป็นที่ทราบกันดีว่า หากพ่อแม่อยากกระตุ้นพัฒนาการลูก โดยเฉพาะเรื่องภาษานั้น ควรเริ่มต้นเมื่อรู้ว่าคุณแม่ตั้งครรภ์ในช่วงแรกๆ

มีคุณแม่ท่านหนึ่งตั้งกระทู้ไว้ในพันทิป เล่าว่าลูกอายุ 2 ขวบแล้ว แต่ยังพูดไม่ได้ คุณแม่จึงรู้สึกว่า ลูกพูดช้า สาเหตุ เพราะดูทีวี มือถือ แท็บเล็ต

พัฒนาการเด็ก 1–3 ขวบ หรือเรียกว่า วัยเตาะแตะ (Toddler development) วัยนี้เป็นวัยที่มีพัฒนาการเปลี่ยนแปลงอย่างมาก ที่เห็นได้ชัด คือ เรื่องภาษาและการมีปฏิสัมพันธ์กับคนอื่น

วันนี้คุณพ่อคุณแม่ ทราบไหมคะว่า!? สมองของลูกน้อยทํางานอย่างไรในขณะที่ลูกกำลังหลับ

สำหรับเด็กวัย 3-4 ขวบ มีพัฒนาการอะไรบ้างที่ถือว่าล่าช้าและควรปรึกษาแพทย์ เพื่อหาทางช่วยให้เด็กๆ มีพัฒนาการที่ดีขึ้น

คุณพ่อคุณแม่หลายท่านอาจจะยังไม่ทราบว่า โดยความเป็นจริงแล้ว สมองของลูกสามารถเรียนรู้และ พัฒนาได้ตลอดเวลาทั้งกลางวันและกลางคืน

การเตรียมลูกให้พร้อมทุกการเรียนรู้ในช่วง 3 ปีแรกสำคัญมาก คุณแม่ทุกคนอยากเห็นพัฒนาการที่ต่อเนื่องไม่มีสะดุดของลูกน้อย

พัฒนาการของลูกรักเป็นสิ่งสำคัญมากสำหรับคุณแม่…

“เด็กตัวเล็กที่ทั้งถือทั้งลากของเล่นไว้เยอะๆ จนตัวเองจะแบกไม่ไหว” นั่นแหละคือภาพที่บอกเล่าความเป็นเด็กวัยเตาะแตะ

อยู่ๆ ลูกก็กลับมาร้องไห้งอแงเวลาไปโรงเรียน ทั้งที่เลิกร้องไห้มาเป็นเดือนแล้ว เกิดอะไรขึ้นคะ

เข้าสู่วัยเตาะแตะความสนอกสนใจทุกอย่างตลอดเวลาของลูกวัยนี้ทำให้ความอยากมีมากมายไปด้วย และพอไม่ได้อย่างใจ ลูกวัยนี้ก็พร้อมออกท่าไม้ตาย ร้องไห้โวยวาย ได้ในพริบตา ซึ่งมักจะได้ผลกับพ่อแม่เสียด้วย   Challenge # 1 : พ่อแม่ผู้รู้ใจ ไม่ใช่โรคติดต่อแต่พ่อแม่เป็นกันค่ะ แค่ลูกปรายตามอง อยากได้อะไร คุณพ่อคุณแม่ก็รีบหยิบมาให้ทันที เรียกว่าเป็นผู้รู้ใจลูกจนน่าชื่นชม น่าจะแฮปปี้เอ็นดิ้งๆ “แต่คุณรู้หรือไม่ว่าการตอบสนองไวเกินไปทำให้ลูกรอคอยไม่เป็น แถมข่าวเศร้าทักษะภาษาของลูกจะเนิ่นช้าออกไปอีกด้วย เพราะไม่ต้องพูดอะไร แค่มองก็มีคนเอามาให้ แล้วจะพูดทำไมให้เมื่อย เลือกไม่พูดก็ได้นี่นา” เอาตัวรอดกันดีกว่า : “หัดยื้อเวลาเสียหน่อย เช่น ลูกชี้ไปที่ขวดนม คุณพ่อคุณแม่แกล้งทำท่างงใส่ พร้อมถามว่า “อะไรเหรอลูก” หรือลูกอยากจะได้ลูกบอลที่อยู่ข้างๆ ตัวเรา เราก็ดึงเวลาหน่อยด้วยการนับ หนึ่ง สอง สาม แล้วค่อยยื่นให้ ลูกจะเริ่มรู้ว่าบางครั้งอยากได้อะไร ก็ต้องรอหน่อยนะ”   Challenge # 2 : แค่ขยับก็นึกว่าลูกอยากได้ ธรรมชาติของเด็กวัยเตาะแตะคือการสำรวจสิ่งต่างๆ รอบตัว ชอบหยิบจับ คว้า สัมผัส และรื้อค้น ไม่ว่าอะไรก็รู้สึกแปลกใหม่และอยากรู้อยากเห็นไปหมด เพราะเขายังไม่เคยพบเห็นมาก่อน […]

พ่อแม่ควรรู้และเข้าใจว่าความคิดสร้างสรรค์เป็นสิ่งที่ฝึกฝนพัฒนาได้ แต่การฝึกฝนนั้นเด็กๆ ต้องมีพ่อแม่เป็นครูผู้ฝึกคนสำคัญ

เมื่อลูกย่างเข้าวัย 1-3 ปี พ่อแม่อาจจะใกล้ชิดกับเขาน้อยลงเพราะลูกเริ่มเดินได้คล่อง แต่เด็กวัยนี้ก็ยังต้องการความใกล้ชิดและเอาใจใส่จากพ่อแม่

ถ้าเลือกให้ถูก ของเล่นก็ได้ประโยชน์มากกว่าแค่เรื่องเล่นๆ ดร.เคธี ไฮร์ช พาเส็ก ผู้เชี่ยวชาญด้านการเล่นอย่างมีคุณค่าของเด็กและผู้อำนวยการมหาวิทยาลัยเทมเพิลซึ่งเน้นการวิจัยเรื่องภาษาของทารก อธิบายว่า การเล่นของเล่นช่วยเสริมทักษะทางร่างกาย ภาษา และช่วยให้เด็กได้แสดงอารมณ์ความรู้สึกต่างๆ รวมถึงผ่อนคลายความวิตกกังวล ทั้งนี้ทั้งนั้น เด็กจะใช้ประโยชน์จากของเล่นได้สูงสุดก็ต่อเมื่อเข้าไปเล่นและมีส่วนร่วมกับของเล่นนั้นอย่างสร้างสรรค์ เด็กควรได้เล่นของเล่นหลากหลาย ไม่จำกัดเฉพาะประเภทใดประเภทหนึ่ง แต่ผู้ปกครองต้องไม่สับสนระหว่างคำว่า “หลากหลาย” กับ “มากมาย” เด็กไม่จำเป็นต้องมีของเล่นเป็นภูเขา เพราะนั่นอาจทำให้เขาไขว้เขวจนไม่รู้จะเล่นของเล่นชิ้นไหน และไม่มีสมาธิเวลาเล่น   ที่มา: กองบรรณาธิการเรียลพาเรนติ้ง

แม้พ่อแม่จะดีใจเวลาที่ลูกแสดงอาการ “ติดแม่” แต่พออาการของลูกออกจะดราม่ามากไปเวลาแม่หรือพ่อลับสายตาคงน่ากลุ้มมากกว่า.. มาทำความเข้าใจอาการติดแม่ของลูกกันค่ะ

การพาลูกในช่วงวัยนี้ไปฝากศูนย์ดูแลในช่วงที่คุณไม่สะดวกดูแลเขาเป็นทางเลือกที่ทำได้ ส่วนลูกจะเข้าใจและลดอาการติดแม่ได้ช้าหรือเร็วนั้น อยู่ที่พ่อแม่เป็นสำคัญ

การที่เด็กวัยเตาะแตะยังสนใจในหัวนมแม่อย่างเราอยู่ แสดงว่า เขาแอบน้อยใจ และอิจฉาน้องวัยเบบี๋เล็กๆ ที่ได้ใกล้ชิดกับแม่มากกว่าตัวเขา ถ้าเป็นกรณีนี้ แปลว่านมแม่ไม่ใช่สิ่งที่เขาต้องการแล้ว หากแต่เป็นอกอุ่นๆ ของคุณที่เขาสนใจ ฉะนั้นเวลาที่คุณป้อนนมให้กับน้องคนเล็ก คุณควรเรียกเขามานั่งใกล้ๆ แล้วก็พูดกับเขาว่า “ แม่ให้นมน้องก่อนนะ หนูอยากกินน้ำผลไม้พร้อมกับน้องบ้างไหม” หรือไม่ก็ทำกิจกรรมกับเขาไปด้วย เช่น ระหว่างให้นม ก็อ่านนิทาน และไม่ลืมลูบหัว กอด และคลอเคลียเขาไปด้วย   บทความโดย: กองบรรณาธิการนิตยสารเรียล พาเรนติ้ง

ในช่วงวัยเตาะแตะนี้ หากลูกชายอยากเล่นตุ๊กตา หรือ ลูกสาวชอบเล่นรถ อย่าเพิ่งตกใจไป ควรปล่อยให้เขาเล่นก่อน เพราะจริงๆแล้วการดูแลตุ๊กตาเป็นการแสดงให้เห็นว่าลูกมีทักษะในการเข้าอกเข้าใจคนอื่นนะ ส่วนการที่ลูกสาวชอบเอารถมาเล่นชนกัน ก็แค่การทดลองเพื่อเรียนรู้เรื่องเหตุและผล เท่านั้นเอง เอาเป็นว่าถ้าคุณอยากให้ลูกรู้จักความเป็นเพศหญิงและชายให้มากขึ้น อาจหาโอกาสบอกเขาว่า ผู้หญิง หรือ ผู้ชายควรทำอะไรบ้าง   บทความโดย: กองบรรณาธิการนิตยสารเรียล พาเรนติ้ง