Q: นมถั่วเหลืองยูเอชทีให้คุณค่าสารอาหารเพียงพอหรือไม่เมื่อเปรียบเทียบกับนมประเภทอื่น และจะให้ลูกกินได้ตอนกี่ขวบ
เด็กอายุก่อน 1 ขวบ กินนมยูเอชทีไม่ได้เพราะสารอาหารไม่เพียงพอ กินได้แต่นมแม่หรือนมผงจากวัว หรือถั่วเหลืองที่ได้รับการปรับปรุงให้มีสารต่างๆ ที่เหมาะกับวัย แต่หลังอายุ 1 ขวบพอเด็กกินข้าวเป็นอาหารหลัก นมจะลดบทบาทเป็นเพียงอาหารเสริม หากลูกกินอาหารครบ 5 หมู่และได้รับนมแม่หรืออาหารที่มีแคลเซียมสูงเพียงพอกับวัยของลูก การกินนมอื่นก็ไม่จำเป็นแต่อย่างใด
คำแนะนำที่ว่า ให้กินนมเป็นประจำเพราะว่านมเป็นอาหารที่มีแคลเซียมสูง ซึ่งกินได้ง่ายและรสชาติดีเป็นที่ยอมรับกันทั่วไป แต่ในยุคปัจจุบันพบปัญหาโรคภูมิแพ้มากขึ้น ซึ่งส่วนหนึ่งมีสาเหตุมาจากนมวัวทำให้มีกระแสบริโภคนมถั่วเหลืองมากขึ้น นอกเหนือไปจากการกินนมถั่วเหลืองในอดีตที่มีอยู่ไม่กี่กรณีเช่น ในรายที่มีปัญหาขาดน้ำย่อยน้ำตาลแล็กเตส (lactase) ในนมวัว เป็นโรคกาแล็กโตซีเมีย (galactosemia) เป็นครอบครัวกินเจ หรือเด็กไม่ชอบกินนมวัว จึงมีคนสนใจศึกษาทำวิจัยกันมากขึ้นถึงข้อดีข้อเสียของนมถั่วเหลือง
นมถั่วเหลืองให้สารอาหารคล้ายกับนมวัว ให้ปริมาณโปรตีนและแคลเซียมสูงใกล้เคียงกับนมวัวแต่ว่ามีสารไฟเตทมาก (พบมากในพืชตระกูลถั่ว ข้าวที่ไม่ได้ขัดสี) ซึ่งรบกวนการดูดซึมธาตุแคลเซียม แมงกานีส เหล็ก สังกะสี ดังนั้นหากกินนมถั่วเหลืองจึงควรกินสารเหล่านี้เพิ่มขึ้นอีกประมาณร้อยละ 25
นมถั่วเหลืองมีสารไฟโตเอสโทรเจน (phytoestrogen) สูง ซึ่งปัจจุบันยังสรุปไม่ได้แน่นอนว่าเป็นประโยชน์หรือโทษต่อสุขภาพ นมถั่วเหลืองไม่มีวิตามินบี 12 (ซึ่งพบเฉพาะอาหารจากสัตว์ ดังนั้นผู้กินเจจึงต้องเสริมวิตามินบี 12) นมถั่วเหลืองมีไขมันต่ำและไม่มีคอเลสเตอรอล จึงช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นโรคหัวใจ แต่หากได้รับไขมันจากแหล่งอื่นไม่เพียงพอ อาจมีปัญหาในการดูดซึมวิตามินบางตัวที่ต้องอาศัยไขมัน วิธีแก้ไขคือ การให้ลูกกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ คุณก็จะให้ลูกกินนมถั่วเหลืองได้อย่างสบายใจ
บทความโดย: แพทย์หญิงสุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ กุมารแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านทารกแรกเกิด