ลูกเตาะแตะดื่มแต่นม ไม่ยอมกินอาหารอื่น แก้อย่างไร?

Q: ลูกอายุ 1 ขวบ 1 เดือน หนัก 10.5 กิโลกรัม กินนมเยอะแต่ไม่ค่อยกินข้าว ส่วนใหญ่กินแค่วันละมื้อ กลัวว่าเขาจะได้รับสารอาหารที่จำเป็นไม่เพียงพอ เพราะวัยนี้ควรกินนมเป็นอาหารเสริมมากกว่าอาหารหลักแล้ว ทำอย่างไรดีคะ

ลูกของคุณแม่มีน้ำหนักตัวอยู่ในเกณฑ์ปกติ แต่อาจมีภาวะโภชนาการบกพร่อง คือมีไขมันมากเกินไป เพราะเด็กที่กินนมเยอะจะได้ไขมันจากนมค่อนข้างมาก คุณแม่ไม่ได้บอกมาด้วยว่าลูกกินนมประเภทไหน หากกินนมสดหรือนมยูเอชทีอาจขาดธาตุเหล็ก วิตามิน และแร่ธาตุหลายอย่าง และขาดเส้นใยอาหารซึ่งช่วยในการขับถ่ายอุจจาระ

เด็กวัยนี้ควรกินข้าวเป็นอาหารหลักวันละ 3 มื้อ ในปริมาณมื้อละ 4 – 5 ช้อนโต๊ะ นมเป็นแค่อาหารเสริม วันหนึ่งกินราวๆ 15 – 25 ออนซ์ เพื่อให้ได้ปริมาณแคลเซียมที่เหมาะสมก็พอ หากกินแต่นมเขาจะได้รับโปรตีนและแคลเซียมอย่างเพียงพอ แต่ได้รับสารอาหารชนิดอื่นๆ ไม่ครบ และอาจทำให้ฟันรวมทั้งขากรรไกรมีพัฒนาการที่ไม่ดีเพราะไม่ได้เคี้ยว

หากลูกติดใจนมมากกว่าข้าว อาจเป็นเพราะ

1. ติดดูดขวด

เหมือนคนติดบุหรี่ บางครั้งไม่ได้เป็นเพราะติดสารนิโคติน แต่มีความสุขที่ได้อมบุหรี่ไว้ในปาก ดังนั้นถ้าอยากให้ลูกเบื่อนม ก็ลองเลิกใช้ขวดนม แล้วชักชวนให้เขาเปลี่ยนมาดื่มจากแก้วหรือดูดหลอดแทน ถือโอกาสเลิกขวดนมในคราวเดียวกันเลย

ปริมาณนมที่ลูกกินจะลดลงอย่างเห็นได้ชัดจนเหลือปริมาณที่เหมาะสม เมื่อรู้สึกหิวเขาจะกินข้าวได้มากขึ้น แต่ยังไม่เห็นผลในทันที ร่างกายและจิตใจต้องการเวลาในการปรับสภาพประมาณ 1 – 3 เดือน น้ำหนักอาจลดลง 0.5 – 1.5 กิโลกรัมในช่วงแรก หากลูกกินนมได้น้อยกว่า 15 ออนซ์ ก็เสริมแคลเซียมและวิตามินรวมให้ชั่วคราว ลูกอาจร้องไห้งอแง อยากดูดนมจากขวด คุณแม่ต้องอดทนและให้ความสนใจเขามากขึ้น ชักชวนกันทำกิจกรรมให้ไม่เหงา

2. เบื่ออาหารแบบเด็กๆ

หรือไม่ชอบบรรยากาศในการกินแบบเดิมๆ ลูกอาจสนใจอาหารแบบผู้ใหญ่ที่เป็นข้าวและกับข้าว ไม่ใช่ข้าวตุ๋น เริ่มปรุงรสชาติได้เล็กน้อย ลองซื้อเมนูอาหารสำหรับลูกมาฝึกทำ (หรือติดตามเมนูเด็กเล็กได้จากคอลัมน์ Cooking นิตยสาร Amarin Baby & Kids ทุกฉบับ) อาจให้ลูกลองกินเอง ใช้มือก็ได้ กินพร้อมกับผู้ใหญ่หรือเด็กหลายๆ คน เด็กบางคนชอบกินอาหารตามภัตตาคารหรือแบบปิกนิก เพราะชอบบรรยากาศที่ไม่จำเจ หรือลองหาภาชนะที่แปลกตาและดึงดูดความสนใจมาใช้

3. มีปัญหาในการเคี้ยวหรือกลืน

เพราะไม่เคยฝึกมาก่อน จึงเคยชินกับการกินอาหารเหลวแบบนมมากกว่า วิธีแก้ไขคือ ควรฝึกให้ลูกได้กินอาหารเสริมที่เหมาะสมตามช่วงอายุ เช่น อาหารที่หยาบขึ้นเมื่อลูกเริ่มมีฟันขึ้น

4. ให้ลูกกินขนมหวาน

ขนมถุง ลูกอม หรือช็อกโกแลต ทำให้เขาติดรสหวาน รู้สึกว่าข้าวไม่อร่อยเท่าขนม จึงไม่อยากกิน วิธีแก้ไขคือ งดขนมทุกชนิดในบัดดล ปล่อยให้หิวและร้องไห้ไปเลยค่ะ

บทความโดย: แพทย์หญิงสุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ กุมารแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญด้านทารกแรกเกิด