แท้จริงแล้ว! ควร บีบยาสีฟัน ให้ลูกแค่ไหนถึงจะพอดี ลูกวัยไหนควรใช้ปริมาณยาสีฟันเท่าไร? ถึงจะเหมาะสม ตามมาดูคำแนะนำจากหมอฟันเด็กกันค่ะ
หมอฟันแนะ!! พ่อแม่ควร บีบยาสีฟัน
ให้ลูกแค่ไหน?
การดูแลฟันลูกน้อย แต่ละช่วงวัยจะมีการดูแลสุขภาพช่องปากที่แตกต่างกัน คุณแม่ควรดูแลปากและฟันของลูก โดยเริ่มตั้งแต่วัยทารกไปจนถึงวัยที่ฟันขึ้น และหัดให้ลูกดูแลรักษาสุขภาพช่องปากตั้งแต่เด็ก เพื่อให้เด็กๆ เห็นว่าการดูแลปากและฟันเป็นเรื่องที่สำคัญ
การดูแลลูกน้อยเมื่อฟันยังไม่ขึ้น : ช่วงนี้ลูกจะกินแต่นม ซึ่งอาจทำให้ลิ้นเป็นฝ้าขาว แต่จะหายเองได้ ในช่วงนี้ให้คุณพ่อคุณแม่ใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำต้มสุกที่เย็นแล้ว เช็ดทำความสะอาดลิ้น เหงือก กระพุ้งแก้มวันละ2 ครั้ง ตอนเช้า-เย็น
สำหรับช่วงที่ฟันเพิ่งขึ้นพ้นเหงือก หรือหลัง 6 เดือนที่ลูกกินอาหารเสริมแล้ว : ช่วงนี้การใช้แปรงสีฟันทำความสะอาดฟันจะยังไม่สะดวกเพราะแปรงสีฟันขนาดใหญ่เกินไป ให้ใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำต้มสุกที่เย็นแล้ว แล้ว เช็ดทำความสะอาดลิ้น เหงือก กระพุ้งแก้มวันละ2 ครั้ง ตอนเช้า-เย็นเด็กที่ฟันเพิ่งขึ้นอาจมีเลือดออกขณะแปรงฟันหรือเช็ดฟัน ไม่ต้องตกใจ
ทั้งนี้เมื่อฟันของลูกน้อยงอกขึ้นมาเกินครึ่งซี่แล้ว จำเป็นอย่างยิ่งที่คุณแม่ต้องใช้แปรงและยาสีฟันกับลูกน้อย โดยให้เลือกแปรงสีฟันไนล่อนที่มีขนาดเหมาะสมกับช่องปากของลูก ขนนุ่มหน้าตัดตรง ปลายขนแปรงกลมมน มีด้ามจับถนัดมือ และที่สำคัญให้เลือกใช้ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์สำหรับเด็ก
ทั้งนี้อธิบดีกรมอนามัย ได้เปิดเผยว่า…ฟลูออไรด์เป็นสารที่ช่วยป้องกันการเกิดฟันผุที่ได้รับการยอมรับของวงการทันตแพทย์ทั่วโลก การนำฟลูออไรด์มาใช้ในการป้องกันฟันผุนั้น กรมอนามัยได้กำหนดปริมาณและวิธีใช้ที่เหมาะสม และปลอดภัย ซึ่งยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ที่มีประสิทธิภาพ คือ
- ต้องได้รับเครื่องหมายรับรองจาก อย.
- มีวันเดือนปีที่ผลิตไม่เกิน 3 ปี
- และการบีบใช้แต่ละครั้งต้องเหมาะสมกับแต่ละวัย
ลูกวัยไหน ควรบีบยาสีฟัน เท่าไหร่ถึงจะเหมาะสม?
- เด็กอายุระหว่าง 0 – 3 ปี ให้ บีบยาสีฟัน แตะขนแปรงพอเปียก
- เด็กอายุ 3 – 6 ปี ให้ บีบยาสีฟัน ขนาดเท่าความกว้างของแปรง
- ผู้ที่อายุมากกว่า 6 ปี ให้ บีบยาสีฟัน เท่าความยาวของแปรง
ทั้งนี้เพื่อให้คุณพ่อคุณแม่เห็นภาพชัดเจนขึ้น คุณหมอตุ๊กตา เจ้าของเพจ ฟันน้ำนม ได้ทำภาพพร้อมแนะนำเคล็ดลับการบีบยาสีฟันเด็ก ในปริมาณที่ถูกต้องเหมาะสมให้ดู โดยคุณหมอกล่าวว่า
คำแนะนำให้ บีบยาสีฟัน ขนาดเท่าเม็ดถั่วนั้นมาจากฝั่งอเมริกา ที่ว่า
เด็กอายุต่ำกว่า 3 ขวบ ใช้ยาสีฟันฟลูออไรด์แค่พอแตะขนแปรงหรือเท่าเม็ดข้าว
เด็กอายุ 3-6 ขวบ ใช้ยาสีฟันฟลูออไรด์เท่าเม็ดถั่ว (pea size)
ซึ่ง pea size แปลว่า ถั่วลันเตา ไม่ใช่ถั่วเขียว
อ้างอิง https://www.aapd.org/…/policies…/bp_fluoridetherapy.pdf
โดยส่วนตัวหมอจะแนะนำเท่าเม็ดข้าวโพด ซึ่งคนไทยอาจจะคุ้นเคยและเห็นภาพได้ดีกว่าถั่วลันเตา หรือทางทันตแพทยสมาคมแห่งประเทศไทยฯ จะใช้คำอธิบายง่าย ๆ คือ บีบให้เท่ากับความกว้างของแปรงค่ะ
ขอบคุณภาพและข้อมูลจาก หมอตุ๊กตา
(ทพญ.ปวีณา คุณนาเมือง ทันตแพทย์เฉพาะทางด้านทันตกรรมสำหรับเด็ก) เจ้าของเพจ ฟันน้ำนม
ข้อควรระวังการใช้ยาสีฟันในเด็กเล็ก
การใช้ยาสีฟันให้ลูกน้อย พ่อแม่ต้องระมัดระวังเป็นอย่างมาก เพราะเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี มักกลืนยาสีฟันโดยไม่ตั้งใจ และยาสีฟันเด็ก มักแต่งกลิ่นเติมรสผลไม้ เพื่อให้เด็กชอบและอยากแปรงฟัน เช่น รสส้ม สตรอเบอรี่ รสโคล่า เป็นต้น ทำให้ลูกอยากกินยาสีฟัน พ่อแม่จึงต้องควบคุมดูแลการแปรงฟันลูกน้อยเสมอ เพื่อป้องกันไม่ให้รับฟลูออไรด์มากเกินไป
- รีวิวยาสีฟันสำหรับเด็ก เลือกสิ่งที่เหมาะสมกับลูกน้อย
- 15 ประโยชน์ ของ ยาสีฟัน ที่ใช้ได้สารพัดอย่าง
- ลำดับการขึ้นของฟัน และวิธีดูแลฟันลูกอย่างถูกวิธีตั้งแต่ซี่แรก
การแปรงฟันยึดหลัก 2-2-2
สำหรับเคล็ดลับการแปรงฟันที่ทันตแพทย์ แนะนำให้ใช้ได้ในทุกกลุ่มวัย ควรดูแลสุขภาพช่องปากด้วยการแปรงฟันยึดหลัก 2-2-2 คือ
- แปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง เช้าและก่อนนอน โดยเฉพาะช่วงเวลาก่อนนอนเป็นช่วงเวลาที่สำคัญมาก เนื่องจากขณะนอนหลับ ภายในช่องปากจะมีน้ำลายหลั่งน้อย เชื้อโรคต่างๆ เจริญเติบโตได้ดีกว่าปกติ ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดฟันผุ
- แปรงฟันอย่างน้อยครั้งละ 2 นาที เพื่อให้การแปรงฟันสะอาดทั่วถึง ทุกซี่ ทุกด้าน และให้ฟลูออไรด์ในยาสีฟันจับกับเคลือบผิวฟัน เพื่อป้องกันฟันผุ
- ภายใน 2 ชั่วโมง หลังแปรงฟันควรหลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่ม รวมทั้งการทำความสะอาดซอกฟันด้วยไหมขัดฟันอย่างน้อยวันละครั้งก่อนนอน จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการป้องกันโรคฟันผุและเหงือกอักเสบได้มากขึ้น
อย่างไรก็ตามการพาเด็กเล็กไปพบหมอฟันมีส่วนช่วยป้องกันฟันผุได้ โดยที่ลูกจะได้ประโยชน์ จากการตรวจสภาพช่องปาก เพื่อตรวจหารอยผุในระยะเริ่มแรกที่ยังไม่เป็นรู หากพบจะสามารถให้การป้องกันไม่ให้ลุกลามเป็นรูผุได้ รวมทั้งการตรวจความสะอาดช่องปากร่วมกับการซักถามถึงการเลี้ยงดูเด็ก จะทำให้ได้รับคำแนะนำที่เหมาะสมต่อการดูแลฟันเด็กในแต่ละคน ซึ่งเป็นโอกาสอันดีที่พ่อแม่จะได้เรียนรู้ หรือฝึกการแปรงฟันให้ลูกได้ และยังมีส่วนช่วยให้ลูกเกิดความคุ้นเคยกับหมอฟัน และให้ความร่วมมือที่ดีต่อการรักษาฟันต่อไป โดยทั่วไปเด็กๆ ควรได้รับการตรวจช่องปากตั้งแต่มีฟันขึ้น หรืออย่างช้าที่สุด เมื่ออายุได้ 1 ปี
- แปรงฟันลูกแล้วเลือดออก เป็นเพราะแม่แปรงแรงไป จริงหรือ?
- ลูกฟันผุ ทำยังไงดี ปัญหาสุขภาพฟันลูกที่แม่กลุ้มใจ
- 8 ข้อผิดพลาดของพ่อแม่ สาเหตุลูกฟันผุ ก่อนวัยอันควร
สำหรับเรื่อง ปริมาณการบีบยาสีฟัน ที่ถูกต้องเหมะสมนี้ ถือเป็นหนึ่งในเรื่องของ HQ : Health Quotient คือ ความฉลาดในการดูแลรักษาสุขภาพ ซึ่งคนที่มี HQ ดี จะรู้จักดูแลสุขภาพของตัวเองให้ดีเพื่อให้ร่างกายแข็งแรง เช่น กินอาหารที่ดี ครบ 5 หมู่ ขับถ่ายดี ได้ออกกำลังกายสม่ำเสมอ นอนพักผ่อนให้เพียงพอ ดูแลรักษาความสะอาดร่างกายของตัวเอง ฯลฯ สำหรับเด็กเล็กเราอาจจะยังไม่เห็นพัฒนาการด้านนี้ชัดเจน แต่คุณพ่อคุณแม่สามารถเริ่มปลูกฝังและใส่ใจเรื่องสุขภาพ การดูแลร่างกายในการทำกิจวัตรประจำวันได้ทุกวัน เพื่อให้ลูกซึมซับและดูแลใส่ใจสุขภาพตัวเอง ซึ่งก็จะเป็นการสร้าง HQ ที่ดีในตัวลูกได้ ยิ่งในปัจจุบันโรคภัยไข้เจ็บมีเยอะขึ้น โรคใหม่ๆ แปลกๆ เชื้อโรคที่พัฒนาขึ้นจาก สภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลง และมลภาวะต่างๆ เราจึงต้องสอนให้ลูกของเราฉลาดใส่ใจดูแลสุขภาพให้แข็งแรง และมีภูมิคุ้มกันต่อโรคภัยต่างๆ รอบตัว เพราะการไม่มีโรค คือลาภอันประเสริฐนั่นเองค่ะ
ขอบคุณข้อมูลจาก : pr.moph.go.th
เลี้ยงลูกให้ เก่ง ดี มีสุข ไปกับเรา คลิกติดตามที่
อ่านต่อบทความอื่นน่าสนใจ คลิกที่ภาพด้านล่าง ⇓
Super Nanny | Ep.25 | แนะ 4 ขั้นตอนการแปรงฟันลูกน้อยที่ถูกวิธี
รวม ตารางการเลี้ยงลูก ครบทั้งการกิน-นอน และพัฒนาการเติบโตของร่างกาย