ท่อน้ำนมอุดตัน แก้อาการ ด้วยมะเขือเปราะ

ท่อน้ำนมอุดตัน ปัญหาหนึ่งในการให้นมลูกที่มักเกิดขึ้นกับคุณแม่ที่ให้นมลูกนั้นคืออาการท่อน้ำนมอุดตัน จนเกิดการอักเสบและสร้างเจ็บปวดทรมานให้กับคุณแม่ ทีมงาน Amarin Baby & Kids มีเคล็ดที่จะช่วยให้คุณแม่หายจากอาการเต้านมคัดอักเสบมาให้ได้ทราบกันค่ะ

ท่อน้ำนมอุดตัน เกิดจากสาเหตุใด?

ตัวผู้เขียนเองก็เคยผ่านประสบการณ์การให้นมลูก แล้วเกิดมีปัญหานมคัดเจ็บ จนกลายเป็นเต้านมอักเสบ เจ็บทรมานให้นมลูกไปร้องไห้ไปค่ะ  สำหรับท่อน้ำนมอุดตัน ทางคลินิกนมแม่ โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ได้อธิบายเพื่อให้คุณแม่เข้าใจง่ายๆ กันตามนี้ค่ะ สาเหตุของท่อน้ำนมอุดตัน เกิดจากท่อส่งน้ำนมบางส่วนอุดตันทำให้น้ำนมไหลไม่สะดวก และมีน้ำนมคั่งค้างอยู่ภายในเต้านม ทำให้เต้านมบางบริเวณมีลักษณะแข็ง เป็นแผ่นหนา หรือเป็นก้อนอยู่ภายในเต้านม โดยไม่ได้เป็นทั่วทั้งเต้านม ผิวหนังที่บริเวณเหนือก้อน กดเจ็บ และอาจจะบวมแดงโดยไม่มีไข้ ลักษณะหัวนมและลานหัวนมผิดรูป บางครั้งอาจมีเส้นเลือดที่ผิวหนังของเต้านมปูด และอาจพบจุดสีขาวที่บริเวณหัวนม (White dot)¹

นอกจากนี้ก็ยังมีปัจจัยแวดล้อมที่สามารถทำให้เกิดเต้านมคัดอักเสบได้ระหว่างที่ให้นมลูก ดังนี้

1. คุณแม่ให้ลูกดูดนมไม่เกลี้ยงเต้า
2. คุณแม่ปล่อยให้น้ำนมค้างอยู่ในเต้านมนาน
3. คุณแม่ไม่สามารถระบายน้ำนมชุดเก่าออกให้ทันกับน้ำนมชุดใหม่ที่ผลิตออกมา
4. คุณแม่อาจใส่เสื้อชั้นในที่คับแน่นจนเกินไป ทำให้น้ำนมไหลเวียนได้ไม่สะดวก
5. คุณแม่ทานอาหารที่มีไขมันมากเกินไป

เห็นแบบนี้แล้วว่าที่คุณแม่มือใหม่คงไม่อยากให้เกิดขึ้นกับตัวเองกันใช่ไหมคะ ฉะนั้นหากอยากให้การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ราบรื่นปราศจากอุปสรรคต่างๆ ในช่วงที่ให้นมลูกง่ายมากค่ะ เพียงแค่ให้ลูกดูดนมแม่ทุก 1-2 ชั่วโมง หากเต้านมผลิตน้ำนมออกมากจนคัดแน่น และให้ไม่ทันกับมื้อนมที่ลูกจะต้องทาน คุณแม่สามารถปั๊มน้ำนมออกมาเก็บไว้เป็นสต็อกน้ำนมให้ลูกทานได้ค่ะ

และหากคุณแม่เริ่มมีอาการเต้านมเป็นก้อนแข็ง ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้นะคะ เพราะไม่เช่นนั้นจะลามกลายเป็นเต้านมอักเสบขึ้นมาได้ และนี่คือข้อควรปฏิบัติเมื่อเริ่มมีอาการเต้านมคัดเจ็บ มีก้อนแข็ง  จาก พญ.สุธีรา  เอื้อไพโรจน์กิจ² ซึ่งคุณหมอได้ให้ความรู้ไว้อย่างเข้าใจง่าย ดังนี้

1. อย่าหยุดให้นมลูกข้างที่เป็นก้อนแข็งเจ็บ
2. การทำอัลตราซาวด์ด้วยกำลัง 2 watt/cm2 นาน 5 นาที วันละ 1 ครั้ง โดยทำซ้ำได้ 2-3 วัน (โดยแพทย์เป็นคนสั่งการรักษา) แล้วตามด้วยการบีบน้ำนมไล่ออกมาตามท่อ ร่วมกับการดูดจากลูก จะช่วยให้ที่อุดตันหลุดเร็วขึ้น
3. ใช้ยาปฏิชีวนะร่วมด้วย ถ้าเป็นนานเกิน 48 ชั่วโมงแล้ว ไม่เช่นนั้น อาจพัฒนาจนกลายเป็นฝีได้
4. ถ้ามีจุดสีขาวที่หัวนม (white dot) ถ้าให้ลูกดูดขณะหิวจัดแล้วไม่หลุด ให้ใช้เข็มปลอดเชื้อ (ซื้อที่ร้านขายยา) สะกิดให้หลุด
5. ถ้าเป็นฝีแล้ว ห้ามให้หมอกรีดแผลเด็ดขาด แต่ให้ใช้เข็มเบอร์ใหญ่ที่สุด พยายามดูดออกหนองออกให้หมด อาจดูดซ้ำหลายๆครั้ง และให้ยาปฏิชีวนะให้นานจนฝีหยุบเป็นปกติ โดยไม่ต้องหยุดให้นมลูก และดูดเต้าได้ตามปกติ²

Must Read >> ทำอย่างไรดี ? ท่อน้ำนมอุดตันเพราะ “ไวท์ดอท (white dot)” !!

อ่านต่อ >> “5 วิธีป้องกันท่อน้ำนมอุดตัน ที่ได้ผล” หน้า 2