สร้างสมองไว สร้างภูมิคุ้มกันเร็วให้ เด็กผ่าคลอด ต้องเริ่มอย่างไร ?

คุณแม่ที่ผ่าตัดคลอดจำเป็นต้องรู้เรื่องนี้ เพื่อที่จะได้ดูแลลูกน้อยได้อย่างทันที ใน เด็กผ่าคลอด พบว่ามี การเชื่อมโยงการทำงานของสมองน้อยกว่าเด็กที่คลอดธรรมชาติ ดังนั้นเพื่อช่วยให้คุณแม่สามารถสร้างสมองเรียนรู้ไว และสร้างภูมิคุ้มกันที่แข็งแรงให้กับลูกน้อยตั้งแต่แรกคลอด กองบรรณาธิการ Amarin Baby & Kids มีคำแนะนำในการดูแล เด็กผ่าคลอด มาฝากค่ะ 

ทำไมต้องสร้างสมองไว และเสริมภูมิคุ้มกันให้.. เด็กผ่าคลอด

เด็กที่คลอดด้วยวิธีการผ่าคลอดมักจะมีปัญหาด้านสุขภาพมากกว่าเด็กที่คลอดธรรมชาติค่ะ นั่นก็เพราะว่าเด็กที่คลอดธรรมชาติจะได้รับจุลินทรีย์สุขภาพอย่างบีแล็กทิส (B. lactis) ซึ่งอาศัยอยู่บริเวณช่องคลอดของแม่เข้าสู่ร่างกายของลูกได้ในทันทีขณะผ่านช่องคลอดออกมา ซึ่งจะช่วยให้เด็กคลอดธรรมชาติมีพัฒนาการระบบภูมิคุ้มกันตั้งต้นที่เร็ว ข้อดีคือช่วยให้มีโอกาสเจ็บป่วยที่น้อยลงแต่ในเด็กผ่าคลอด จะเสียโอกาสในการได้รับภูมิคุ้มกันตั้งต้นที่ช้ากว่า ซึ่งผลกระทบที่ตามมาคือมีโอกาสเป็นโรคภูมิแพ้ และเจ็บป่วยบ่อย ที่สำคัญยังพบว่าเด็กผ่าคลอดมีความเสี่ยงด้านพัฒนาการทางสมองอีกด้วยค่ะ

เด็กผ่าคลอด พบว่ามีความเชื่อมโยงของสมองน้อยกว่าเด็กที่คลอดธรรมชาติ จากการศึกษาที่สหรัฐอเมริกา (Deoni 2019) ได้มีการศึกษาพัฒนาการทางสมอง โดยดูการทำงานเชื่อมโยงของเซลล์ประสาทในสมอง (Brain connectivity) จากภาพสแกนสมอง เปรียบเทียบระหว่างเด็กคลอดธรรมชาติ และเด็กผ่าคลอด เมื่ออายุ 2 สัปดาห์ พบว่าสมองของเด็กผ่าคลอดมีการทำงานเชื่อมโยงน้อยกว่าเด็กที่คลอดธรรมชาติ นอกจากนี้พัฒนาการสมองของเด็กที่ผ่าคลอด ส่วนคอร์ปัส คาโลซัม (Corpus Callosum) ซึ่งเป็นส่วนที่เชื่อมโยงการทำงานระหว่างสมองซีกซ้าย และซีกขวา พบว่าเด็กผ่าคลอดมีการสร้างไมอีลินในสมองน้อยกว่าเด็กที่คลอดธรรมชาติอย่างมีนัยสำคัญ ตั้งแต่อายุ 3 เดือนจนถึง 3 ปี¹

นี่จึงเป็นเหตุผลที่ว่าทำไมคุณแม่ที่ผ่าคลอดลูก ต้องรีบกระตุ้นให้ลูกน้อยมีพัฒนาการสมอง และมีระบบภูมิคุ้มกันที่เร็ว ฉะนั้นคุณแม่อย่ารอ !! เพราะอาจจะช้าจนสายเกินแก้ไขได้นะคะ

น้ำนมแม่อาหารที่ดีที่สุดสำหรับ.. เด็กผ่าคลอด ให้ลูกมีพัฒนาการสมองไว และระบบภูมิคุ้มกันดี

สารอาหารดีที่สุด ปลอดภัยที่สุด ขอยกให้น้ำนมแม่เลยค่ะ ในน้ำแม่มีสารอาหารหลากหลายกว่า 200 ชนิดตามที่ร่างกายของลูกน้อยต้องการตั้งแต่แรกคลอด สำหรับเด็กผ่าคลอด แนะนำให้กินนมแม่หลังจากคลอดออกมาแล้วให้เร็วที่สุดค่ะ ในน้ำนมแม่จะมีไขมันกลุ่มฟอสโฟไลปิดที่ชื่อว่า “สฟิงโกไมอีลิน” ที่ช่วยในการสร้างปลอกไมอีลิน ซึ่งมีผลต่อการทำงานของสมองให้คิดเร็ว เรียนรู้ไว²

รวมทั้งยังมีจุลินทรีย์สุภาพบีแล็กทิส (Bifidobacterium lactis หรือ B. lactis) ที่สามารถส่งต่อให้ลูกน้อย เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันตั้งต้นได้เร็วอีกด้วย

สฟิงโกไมอีลิน และ บีแล็กทิส สารอาหารและจุลินทรีย์สุขภาพสำคัญที่เด็กผ่าคลอดควรได้รับ

ไม่ต้องสงสัยเลยค่ะว่าคุณแม่ที่ผ่าคลอดจะช่วยให้ลูกน้อยมีพัฒนาการสมองเรียนรู้ไว และมีภูมิคุ้มกันสุขภาพที่แข็งแรงได้อย่างไร ตามที่บอกไปค่ะว่าในน้ำนมแม่จะมีทั้งสารอาหารสฟิงโกไมอีลิน และจุลินทรีย์สุขภาพบีแล็กทิส (B. lactis) เด็กผ่าคลอดถึงแม้จะเสียโอกาสที่ได้รับจากช่องคลอดของแม่ แต่ก็สามารถได้จากการรับประทานนมแม่นะคะ

ความสุดยอดของ “สฟิงโกไมอีลิน” ที่มีอยู่ในนมแม่ก็คือ เป็นสารอาหารสำคัญในการสร้างปลอกไมอีลินของวงจรประสาทในสมอง ซึ่งไมอีลินช่วยให้สมองสามารถส่งสัญญาณประสาทได้อย่างรวดเร็วแบบก้าวกระโดด สมองจึงสามารถประมวลผลได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้เกิดการเรียนรู้ จดจำ คิดวิเคราะห์ และการพัฒนาสมองอย่างรวดเร็วเต็มศักยภาพ ไมอีลินยังมีบทบาทในการเชื่อมโยงการทำงานของเซลล์ประสาท (brain connectivity) เพื่อให้เกิดการเชื่อมต่อกันของสมองที่รวดเร็ว

นักวิจัยพบว่าแขนงประสาทนำออกที่มีปลอกไมอีลินห่อหุ้มจะส่งสัญญาณประสาทได้เร็วกว่าที่ไม่มีถึงกว่า 100 เท่าโดยกระบวนการการสร้างไมอีลินในสมองของลูกจะเริ่มต้นตั้งแต่อยู่ในครรภ์คุณแม่ และยังคงมีการสร้างต่อเนื่องไปเรื่อย ๆ ควบคู่ไปกับการพัฒนาสมอง เพื่อการเรียนรู้ในแต่ละส่วนตามช่วงวัยของลูก

ส่วนจุลินทรีย์สุขภาพบีแล็กทิสที่อยู่ในนมแม่ก็มีความดีเด่นไม่แพ้กันเลยค่ะ เพราะถือเป็นเกราะคุ้มกันสำคัญที่ส่งผลให้ลูกน้อยมีสุขภาพแข็งแรงได้ตั้งแต่ช่วงแรกของชีวิต จุลินทรีย์สุขภาพบีแล็กทิส (Bifidobacterium lactis or B. lactis)  เป็นจุลินทรีย์สุขภาพที่พบได้มากในนมแม่³ และลำไส้ของเด็กที่คลอดธรรมชาติ⁴ จุลินทรีย์สุขภาพบีแล็กทิส มีประโยชน์ในการช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และสุขภาพของระบบทางเดินอาหาร⁵

คุณแม่ผ่าคลอดหากอยากให้ลูกมีพัฒนาการสมองเรียนรู้ไว มีระบบภูมิคุ้มกันที่แข็งแรงเร็วและช่วยคืนภูมิคุมกันตามธรรมชาติการดูแลลูกน้อยผ่าคลอดให้ได้ทานนมแม่ตั้งแต่ช่วงแรกของชีวิตสำคัญและจำเป็นที่สุดเลยล่ะค่ะ สมองที่ไว ร่างกายที่แข็งแรง ส่งต่อให้ลูกน้อยมีอนาคตที่สำเร็จ เติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีทั้งประสิทธิภาพและศักยภาพในชีวิตค่ะ

อ้างอิง
¹Deoni S.C., et al. AJNR Am J Neuroradiol. 2019 Jan;40(1): 169–177.

²Chevalier et al. PLos ONE 2015.

³Susuki K. Nature Education. 2010;3(9):59.

⁴Gueimonde M, et al. Neonatology. 2007;92(1):64-6.

⁵Yang B, et al. Int J Mol Sci. 2019 Jul 5;20(13):3306.