ทำคลอดทารกท่าก้น ทารกไม่กลับหัว สัญญาณอันตรายหรือไม่?

เพราะอะไรทารกจึงอยู่ในท่าก้น?

อย่างที่บอกไปค่ะว่าการคลอดที่ปกติของทารกในครรภ์จะต้องเคลื่อนเอาศีรษะ(ส่วนนำ)ลงมาเตรียมพร้อมรออยู่ที่อุ้งเชิงกรานของคุณแม่ ขอสรุปให้เข้าใจง่ายๆ ตามนี้ค่ะ

• ช่วงอายุครรภ์ประมาณ 30 สัปดาห์ ทารกในครรภ์จะมีการเริ่มกลับตัวบ้างแล้ว แต่ยังเป็นการกลับตัวอยู่ในลักษณะท่าก้น หรือเป็นท่าที่เอาลำตัวนอนลักษณะขวางอยู่
• เมื่ออายุครรภ์เข้า 32 สัปดาห์ ทารกจะต้องมีการเคลื่อนตัวจากท่าก้น หรือท่านอนขวาง มายังท่ากลับเอาศีรษะมาเป็นส่วนนำอย่างชัดเจน ซึ่งคุณแม่จะทราบได้จากการที่ตรวจอัลตร้าซาวน์ หรือคุณหมอตรวจคลำผ่านบริเวณหน้าท้อง ก็จะรู้ได้ว่าตอนนี้ลูกอยู่ในท่าคลอดลักษณะใดแล้วนั่นเองค่ะ

Good to know… ทารกท่าก้น หมายถึง การที่ส่วนก้นหรือเท้าของทารกเป็นส่วนที่เคลื่อนลงไปใน อุ้งเชิงกราน หากเจ็บครรภ์คลอดจะเป็นส่วนที่คลอด ออกมาก่อน ทารกท่าก้นมี 3 แบบ คือ ท่าขัดสมาธิ (complete) ท่าก้นที่ขาเหยียดตรงขึ้นมาด้านหน้าลำตัว (frank) และท่าที่เท้าหรือหัวเข่าชี้ลง (incomplete) สาเหตุที่เกิดยังไม่ทราบแน่ชัด แต่ปัจจัยเสี่ยงประกอบด้วย การตั้งครรภ์แฝด ภาวะน้ำคร่ำมากหรือน้อยเกินไป ภาวะ รกเกาะต่ำ เนื้องอกมดลูก เป็นต้น^[1]

สำหรับปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้ทารกอยู่ในท่าก้น สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายเหตุปัจจัย นั่นคือ…

• ทารกที่อายุครรภ์น้อย (ทารกตัวเล็ก) พบว่าทารกอายุครรภ์ก่อน 28 สัปดาห์ มีโอกาสอยู่ในท่าก้น 22% และลดลงเหลือ 7% เมื่ออายุครรภ์ 32 สัปดาห์ และพบเพียง 1-3% ในทารกอายุครรภ์ครบกำหนด
• คุณแม่ตั้งครรภ์มีเนื้องอกมดลูก ทำให้ทารกไม่สามารถหมุนเป็นท่าศีรษะได้ตามปกติ
• รกเกาะบริเวณด้านล่างของมดลูก/ภาวะรกเกาะต่ำ (Placenta previa) จึงขัดขวางการหมุนตัวของทารก
• ปริมาณน้ำคร่ำมากเกินไป ทำให้ทารกหมุนตัวได้มาก หรือปริมาณน้ำคร่ำน้อยเกินไป ทำให้ทารกหมุนตัวไม่ได้^[2]

บทความแนะนำ แม่ท้องต้องตรวจอะไรบ้าง? ตั้งแต่ตั้งครรภ์ถึงการคลอดลูก

และถ้าถามว่าการที่ทารกในครรภ์อยู่ในท่าก้นแสดงถึงอันตรายอะไรที่จะเกิดขึ้นกับตัวทารกได้ด้วยหรือไม่ อย่างที่บอกไปว่าการคลอดท่าก้นไม่ใช่เรื่องปกติ การที่ลูกกลับตัวด้วยการเคลื่อนเอาก้นมาเป็นส่วนนำ อาจเป็นสัญญาณที่บอกให้รู้ว่าลูกอาจมีความผิดปกติจากการที่ศีรษะมีขนาดโตมากกว่าปกติก็ได้ค่ะ นอกจากนี้การทำคลอดทารกท่าก้น อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนขณะคลอดได้นั่นคือการขาดออกซิเจนขณะคลอดของทารก

อ่านต่อ การดูแลสุขภาพหลังคลอด คลิกหน้า 3