เรื่องหลังคลอดที่คุณแม่มือใหม่…อาจไม่รู้

•  เปลี่ยนตั้งแต่หัวจรดเท้า

1. ผม

การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนขณะตั้งครรภ์ทำให้ผมหนาขึ้นและเงางามขึ้น แต่พอหลังคลอดเท่านั้นแหละ ผมกลับร่วงทุกวัน วันละนับร้อยเส้น พานให้กังวลว่าจะกลายเป็นคนหัวล้านเสียแล้ว ไม่ต้องเครียดค่ะ นั่นเพราะฮอร์โมนในร่างกายกลับมาอยู่ในระดับเดิม เส้นผมของคุณแม่จึงร่วงมากๆ ในช่วง 3-4 เดือนแรก และจะกลับมาเป็นปกติภายใน 6-12 เดือน

2. หน้าอก

หลังคลอดเต้านมของคุณแม่จะอ่อนนุ่มเพราะมีเพียงน้ำนมเหลืองเท่านั้น แต่ 2-3 วันหลังจากนั้นจะเริ่มบวม คัด ตึง มากขึ้น เพราะเริ่มผลิตน้ำนมจริง และในช่วงแรกที่ลูกดูดนม คุณแม่จะเจ็บที่หัวนมมาก แต่พอเข้าวันที่ 5 แล้ว ความเจ็บก็จะลดลง ส่วนขนาดหน้าอกบางคนมีขนาดใหญ่ขึ้น บางคนเล็กลง ในขณะที่บางคนก็ขนาดเท่าเดิม แต่ที่สำคัญคือหย่อนคล้อยมากขึ้น

3. หน้าท้อง

หลังจากคลอดปุ๊บ ท้องของคุณแม่จะไม่หดลงเท่าเดิมปั๊บ  แต่ขนาดจะยังคงใหญ่และหย่อนยานคล้ายคนท้องสัก 6 เดือนอยู่ เนื่องจากผิวหนังและกล้ามเนื้อของคุณแม่มีการขยายออกตลอด 9 เดือน รวมถึงมดลูกที่ใหญ่ตามขนาดลูก ซึ่งสำหรับมดลูกนั้น จะสามารถหดตัวจนกลับไปขนาดเท่าเดิมได้เอง โดยใช้เวลาประมาณ 6-8 สัปดาห์ (การให้ลูกดูดนมจะช่วยให้มดลูกหดตัวเร็วขึ้นด้วย) ในขณะที่ผิวหนังและกล้ามเนื้อที่ขยายออกนี้ต้องอาศัยการควบคุมอาหารและการออกกำลังกายเท่านั้น

4. ช่องคลอด

การคลอดธรรมชาติทำให้ช่องคลอดขยายตัวมาก มีอาการบวมและช้ำ 2-3 วันหลังคลอดอาการบวมจึงค่อยทุเลาลง และช่องคลอดค่อยๆหดกลับมาในอีก 2-3 สัปดาห์ถัดมา แต่จะไม่หดกลับไปเท่าเดิมเหมือนก่อนตั้งครรภ์ ดังนั้นการออกกำลังกายด้วยการบริหารอุ้งเชิงกรานจะช่วยให้ช่องคลอดกลับมากระชับขึ้นและใช้เวลาฟื้นฟูน้อยลง

5. เท้า

เพราะร่างกายคุณแม่ต้องแบกน้ำหนักมากเมื่อตอนตั้งครรภ์ ทำให้กระดูกเท้าขยายออกและแบนขึ้นเพื่อรองรับน้ำหนักที่เปลี่ยนไป เป็นเหตุให้คุณแม่ต้องเปลี่ยนไซส์รองเท้า ทั้งนี้แม้หลังคลอดไปแล้วเท้าของคุณแม่ก็จะไม่หดกลับไปเท่าเดิม ขยายแล้วขยายเลย อย่างไรเสียก็ถือว่าเป็นของที่ระลึกจากการมีเจ้าตัวน้อยก็แล้วกันค่ะ

6. ผิวหนัง

รอยแตกลาย ก็เป็นของที่ระลึกจากการตั้งครรภ์อีกหนึ่งอย่างที่ไม่หายไปไหน แต่สามารถจางได้หากหมั่นทาครีมบำรุง ส่วนคุณแม่คนไหนมีปัญหาเรื่องสิวเห่อ ฝ้า หรือกระขึ้นตอนตั้งครรภ์ หลังคลอดแล้วปัญหาเหล่านี้จะค่อยๆ หมดไป เพราะฮอร์โมนในร่างกายกลับมาอยู่ในระดับปกติแล้ว

ถึงแม้ร่างกายของคุณแม่จะเปลี่ยนแปลงไปมากมาย แต่สิ่งที่ได้กลับมานั้นมีค่ายิ่งกว่าอะไรทั้งหมด ดังนั้นขอให้คุณแม่เข้มแข็งและอย่าลืมพักผ่อน เพื่อให้ร่างกายและจิตใจมีพลังในการเลี้ยงลูกต่อไป หรือจะมีลูกอีกคนก็ไม่ว่ากันค่ะ

บทความโดย: กองบรรณาธิการนิตยสาร Amarin Baby & Kids