account_circle
ไบโพลาร์หลังคลอดแตกต่างจากภาวะซึมเศร้าหลังคลอดและโรคจิตหลังคลอดอย่างไร?
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดและโรคอารมณ์สองขั้วหลังคลอดคือส่วนหนึ่งของความผิดปกติทางอารมณ์ เป็นชุดของความผิดปกติที่มีลักษณะอาการทางอารมณ์และความวิตกกังวลที่อาจเกิดขึ้นได้ตลอดเวลาในระหว่างตั้งครรภ์หรือไม่เกินหนึ่งปีหลังคลอด
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดเป็นภาวะซึมเศร้าแบบ unipolar ซึ่งหมายความว่าเป็นระดับที่ไม่รุนแรง นอกจากนี้ยังพบได้บ่อยกว่าภาวะซึมเศร้าด้วยโรคไบโพลาร์หลังคลอด ส่วนภาวะโรคจิตหลังคลอดนั้นพบได้ยาก แต่หากเกิดขึ้นต้องรักษาอย่างเร่งด่วน ซึ่งอาการจะเกิดขึ้นหนึ่งถึงสี่สัปดาห์หลังคลอดและรวมถึง:
- หูแว่ว ประสาทหลอน
- มีความเชื่อผิดๆ
- งุนงงและสับสน
- ความพยายามที่จะทำร้ายตัวเองหรือลูกน้อย
- ความหวาดระแวง (กลัวคนอื่นทำร้ายคุณหรือลูกน้อยของคุณ)
- อารมณ์แปรปรวนอย่างรวดเร็ว
- มีพฤติกรรมประมาท
สำหรับภาวะซึมเศร้าหลังคลอด ผู้จะมีอาการซึมเศร้าหลังคลอด ซึ่งอาจรวมถึงความรู้สึกสิ้นหวัง หดหู่ เหนื่อยล้าอย่างรุนแรง หรือมีปัญหาในการสร้างความผูกพันกับทารก ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดอาจเรียกว่าภาวะซึมเศร้าแบบ “unipolar” ซึ่งหมายความว่าประกอบด้วยภาวะซึมเศร้าเพียงอย่างเดียวหรืออาจเป็นภาวะซึมเศร้าแบบ “สองขั้ว” ซึ่งหมายถึงมีอาการซึมเศร้าสลับหรือผสมกับอาการคุ้มคลั้ง
ส่วนโรคไบโพลาร์หลังคลอด ผู้หญิงที่เป็นโรคไบโพลาร์หลังคลอดอาจมีอาการซึมเศร้าเป็นครั้งแรก หรืออาจมีอาการคลุ้มคลั่งหรือภาวะ Hypomania โรคไบโพลาร์หลังคลอดมีอาการเช่นเดียวกับโรคไบโพลาร์ในคนทั่วไป เนื่องจากภาวะซึมเศร้าเป็นอาการแรกที่พบได้บ่อยในสตรีที่เป็นโรคไบโพลาร์หลังคลอด จึงอาจเป็นเรื่องยากที่จะทราบว่าเป็น PPD แบบ unipolar หรือ bipolar การวิจัยในปี 2560 พบว่าผู้หญิงที่มีภาวะซึมเศร้าหลังคลอดตั้งแต่ 21.4% ถึง 54% มีการวินิจฉัยว่าเคยเป็นโรคอารมณ์สองขั้วก่อนหน้านี้
การวินิจฉัยโรค ไบโพลาร์ หลังคลอด
แม้ว่าจะไม่มีเครื่องมือตรวจคัดกรองเฉพาะสำหรับการวินิจฉัยกรณีของโรคไบโพลาร์หลังคลอด แต่แพทย์ของคุณมักจะแนะนำการตรวจร่างกายและจิตเวช ซึ่งอาจรวมถึงการนัดหมายกับจิตแพทย์เพื่อทำแผนภูมิอารมณ์ การประเมินการนอนหลับ และการตอบคำถามเพื่อกำหนดความคิดของคุณและ รูปแบบพฤติกรรม
การวินิจฉัยโรคไบโพลาร์อย่างเป็นทางการสามารถทำได้หากผู้ป่วยมีอาการคุ้มดีคุ้มร้ายเป็นเวลานานกว่าสี่วันซึ่งส่งผลต่อความสัมพันธ์กับผู้คนรอบข้างและงานประจำวัน เนื่องจากโรคอารมณ์สองขั้วหลังคลอดบุตรอาจดูคล้ายภาวะซึมเศร้าหรือความวิตกกังวลอย่างรุนแรง สิ่งสำคัญคือต้องประเมินประวัติการรักษาและสภาพปัจจุบันของคุณอย่างระมัดระวังเพื่อไม่ให้มองข้ามอาการ
การใช้การตรวจคัดกรองสองแบบร่วมกันในช่วง 4-6 สัปดาห์หลังคลอด เป็นวิธีในการวินิจฉัยโรคที่ได้ผลและน่าเชื่อถือ
ส่วนแรกเรียกว่ามาตราส่วนภาวะซึมเศร้าหลังคลอดของเอดินบะระ (EPDS) เป็นชุดคำถาม 10 ข้อที่คัดกรองภาวะซึมเศร้าหลังคลอด เป็นที่นิยมใช้กันมากที่สุดโดยผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพและมีความแม่นยำสูง โดยงานวิจัยบางชิ้นแสดงให้เห็นว่าสามารถระบุกรณีภาวะซึมเศร้าหลังคลอดได้อย่างถูกต้องถึง 86 เปอร์เซ็นต์ อย่างไรก็ตาม ปัญหาคือ EPDS ไม่ได้แยกความแตกต่างระหว่างภาวะไบโพลาร์และซึมเศร้าหลังคลอด ซึ่งการวินิจฉัยที่ไม่ถูกต้องอาจเป็นหายนะได้ อาทิ การให้ยาแก้ซึมเศร้าสำหรับภาวะซึมเศร้าแบบปกติสามารถกระตุ้นอารมณ์แปรปรวนได้อย่างรวดเร็วในสตรีที่เป็นโรคอารมณ์สองขั้ว
การตรวจคัดกรองแบบที่สองเรียกว่าแบบสอบถามความผิดปกติทางอารมณ์ (MDQ) ได้รับการพัฒนาโดยทีมจิตแพทย์ นักวิจัย เพื่อประเมินประวัติความคุ้มดีคุ้มร้ายและภาวะ Hypomania โดยมีรายการตรวจสอบอาการ 13 อาการ พร้อมคำถามเสริมสองข้อเกี่ยวกับจังหวะเวลาและความรุนแรงการรวม EPDS กับ MDQ ช่วยเพิ่มความสามารถในการแยกแยะระหว่างภาวะซึมเศร้าหลังคลอดแบบ unipolar และ bipolar ได้เกือบ 70 เปอร์เซ็นต์
EPDS กลายเป็นมาตรฐานที่เป็นธรรม แต่คุณแม่มือใหม่ไม่จำเป็นต้องได้รับการตรวจทั้งสองแบบ ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงจะเกิดอารมณ์สองขั้วอื่น ๆ ควรทดสอบทั้งแบบ EPDS และ MDQ
โรคไบโพลาร์หลังคลอดจะพัฒนาเป็นโรคทางจิตที่รุนแรงหรือไม่?
ในบรรดาความผิดปกติทางจิตเวชทั้งหมด โรคไบโพลาร์มีความเสี่ยงสูงสุดที่จะเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลในช่วงหลังคลอด เมื่อเทียบกับประชากรทั่วไป ผู้หญิงที่เป็นโรคไบโพลาร์หลังคลอดมีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคจิตเพิ่มขึ้น 25% ถึง 50% พวกเขายังมีความเสี่ยงเป็นพิเศษต่ออารมณ์หลังคลอดที่รุนแรงแย่ลง เมื่อเทียบกับผู้หญิงที่ไม่ได้คลอดบุตรที่เป็นโรคอารมณ์สองขั้ว ผู้ที่เพิ่งคลอดบุตรจะมีแนวโน้มที่จะเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลจิตเวชภายใน 30 วันหลังจากคลอดบุตร นอกจากนี้ เมื่อเทียบกับผู้หญิงที่มีโรคซึมเศร้า (MDD) ผู้ที่เป็นโรคอารมณ์สองขั้วมีความเสี่ยงที่อารมณ์จะแย่ลงทันทีหลังคลอดได้มากกว่า
การรักษาโรค ไบโพลาร์หลังคลอด
การรักษาโรคไบโพลาร์หลังคลอดอาจเกี่ยวข้องกับทีมแพทย์ ซึ่งรวมถึงจิตแพทย์ สูตินรีแพทย์ (OB/GYN) นักบำบัดโรค และผู้เชี่ยวชาญอื่นๆ
หากคุณเคยได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคไบโพลาร์หลังคลอด คุณอาจได้รับยารักษาสมดุลทางอารมณ์และการรักษาอื่นๆ
เมื่อแพทย์ตัดสินใจเกี่ยวกับการรักษาโรคไบโพลาร์หลังคลอดแพทย์อาจพิจารณาวิธ๊ในการรักษาจากปัจจัยดังต่อไปนี้:
- ความรุนแรงของอาการ
- ความทนทานต่อยา
- การตอบสนองของคุณต่อการรักษาที่ผ่านมา
- ความกังวลด้านความปลอดภัย
- การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
ยาที่เป็นไปได้สำหรับใช้รักษาโรคอารมณ์สองขั้วหลังคลอด ได้แก่:
- Lithium (ลิเทียม)
- Quetiapine (ควิไทอะปีน)
- Lamotrigine (ลาโมไตรจีน)
นอกจากการใช้ยาแล้ว ผู้หญิงหลังคลอดที่มีอาการซึมเศร้าขั้นรุนแรงอาจได้รับการรักษาด้วยแสง การบำบัดด้วยแสง ถือเป็นวิธีการบำบัดที่เป็นที่นิยม ซึ่งจะใช้แสงในการรักษาความผิดปกติด้วยการอาบแสงโดยใช้ “กล่องแสงจ้า (Light box Therapy)” เป็นที่เชื่อกันว่าการบำบัดด้วยแสงจ้าช่วยรักษาจังหวะการเต้นของหัวใจและส่งผลดีต่อสารสื่อประสาทที่ช่วยกระตุ้นอารมณ์ แต่เช่นเดียวกับการรักษาด้วยยากล่อมประสาททั้งหมด การบำบัดด้วยแสงสามารถทำให้เกิดความคุ้มคลั่งได้ ดังนั้นจึงควรหลีกเลี่ยงหากคุณกำลังมีอาการคุ้มคลั่งด้วยภาวะ Hypomania หรือ ภาวะอารมณ์แปรปรวน
โรคไบโพลาร์หลังคลอดสามารถป้องกันได้หรือไม่?
ขอบคุณข้อมูลจาก : https://www.whattoexpect.com , https://psychcentral.com , https://www.psycom.net
เลี้ยงลูกให้ เก่ง ดี มีสุข ไปกับเรา คลิกติดตามที่