คุณพ่อ คุณแม่คงเคยอ่านหนังสือนอกเวลากันมาบ้าง เรื่องสมบัติผู้ดีที่เขียนโดย เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี เป็นหนังสือเรียนนอกเวลาสำหรับเด็กประถม ตั้งแต่ปีพ.ศ. 2511 และยังคงนำมาใช้ สอนลูกเรื่องมารยาท ได้จนถึงสมัยปัจจุบัน เพราะเป็นเรื่องที่เข้าใจง่าย เหมาะกับเด็กๆ
การสอนเรื่องมารยาทให้ลูก ควรสอนกันตั้งแต่ยังเล็ก ลูกจะได้ซึมซับและฝึกหัดการวางตัวให้ดีในสังคม มารยาทไทยเป็นสิ่งที่คนรุ่นหลังควรอนุรักษ์เอาไว้ให้คงอยู่ต่อไป เพราะนั่นคือเอกลักษณ์ที่น่าภูมิใจของเรา
1.ผู้ดีย่อมรักษาความเรียบร้อย
การกระทำ
- ไม่แสดงกิริยาข้ามกรายผู้อื่น ไม่อาจเอื้อมที่ต่ำที่สูง
- ไม่ล่วงเกิน ถูกเนื้อต้องตัว เสียดสี กระทบกระทั่งร่างกาย และหยอกล้อผู้อื่นที่ไม่ใช่เพื่อน
- ไม่ลุก นั่ง เดิน พรวดพราดโดนคนอื่น และโดนสิ่งของเสียหาย
- ไม่ส่งของให้ผู้อื่น ด้วยการเสือกไส ผลัก หรือโยน
- ไม่ผ่านหน้า หรือบังตาคนอื่น เมื่อเขากำลังดูสิ่งใดสิ่งหนึ่งอยู่ เว้นแต่จำเป็น
- ไม่ทำเสียงดัง เมื่อผู้อื่นต้องใช้สมาธิ หรือเวลากำลังประชุม หรือรับฟังสิ่งใดสิ่งหนึ่งอยู่
- ไม่แสดงกิริยาตึงตัง พูดจาเสียงดังในบ้านคนอื่น
- ไม่แย่งผู้อื่นพูด ไม่พูดด้วยเสียงดังเกินไป
- ไม่ตวาด หรือพูดจากระโชกกระชาก
- ไม่พูดจาทำร้ายจิตใจผู้อื่น ไม่พูดคำหยาบคาย
ความคิด
- ไม่ปล่อยให้ใจฟุ้งซ่าน มีความคิดหยิ่งยโส ไม่คิดโกรธที่จะส่งผลต่อการเสียกิริยา
2.ผู้ดีย่อมไม่ทำเรื่องน่ารังเกียจ
การกระทำ
- ใส่เสื้อผ้า เครื่องแต่งกายที่สะอาด และเรียบร้อย ไม่แต่งตัวในที่สาธารณะ
- ไม่จิ้ม ควัก ล้วง แคะ แกะ เกา ร่างกายในที่สาธารณะ ไม่ควรทำในสิ่งที่ควรทำในที่ลับในที่แจ้ง
- ไม่หาว เรอ ไม่จามด้วยเสียงดัง บ้วน หรือขากน้ำลาย โดยไม่ป้องปาก หรือมีที่กำบังในที่สาธารณะ
- ไม่รับประทานอาหารมูมมาม หรือหยิบของที่คนอื่นจะรับประทานด้วยมือของตัวเอง
- ไม่ล้วง หยิบข้าม สิ่งที่จะรับประทานผ่านหน้าคนอื่น ควรกล่าวขอโทษและขอให้เขาส่งให้
- ไม่ละลาบละล้วงของของผู้อื่นมาใช้ เช่น แก้วน้ำ ผ้าเช็ดมือ
- ไม่ใช้ของใช้ของตัวเอง เช่น ช้อนส้อม ไปล้วงตักอาหารที่เป็นส่วนกลางมารับประทาน
คำพูด
- ไม่พูดจา หรือยื่นหน้าใกล้ชิดคนอื่นเกินไป
- ไม่พูดจาหยาบคาย ลามก ในที่สาธารณะ
- ไม่พูดในเรื่องความลับในที่สาธารณะ
ความคิด
- ทำจิตใจให้สะอาด บริสุทธิ์เสมอ